Đề án 150 - Huy động sự chung tay của hệ thống chính trị và cộng đồng

    Việc huy động sức mạnh xã hội góp phần quan trọng trong việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.

Tăng cường vai trò của xã hội, cộng đồng

Qua quá trình triển khai, đến nay, công tác tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, mở ra nhiều hướng tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ hiệu quả, trong đó việc huy động sức mạnh xã hội được đánh giá góp phần quan trọng trong việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, triển khai Đề án xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin (Đề án 150). Những kết quả đạt được đã phản ánh quyết tâm chính trị của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân; thể hiện sự tri ân sâu sắc công lao to lớn của các anh hùng liệt sĩ; đáp ứng một phần nguyện vọng của thân nhân, gia đình liệt sĩ và nhân dân trong cả nước.

Đến nay, nhiều địa phương đã kết luận được tổng số liệt sĩ chôn cất ban đầu trên địa bàn; số hài cốt liệt sĩ đã tìm kiếm, quy tập hoặc chưa tìm kiếm, quy tập; khu vực, vị trí có thông tin mộ liệt sĩ; xác minh, điều tra thông tin trên thực địa, xác định tọa độ, vẽ sơ đồ mộ chí.

Nhiều địa phương cơ bản hoàn thành kết luận địa bàn cấp thôn, xã, huyện, một số địa phương cơ bản hoàn thành kết luận địa bàn cấp tỉnh và đã lập được bản đồ tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sĩ.

Trải qua các cuộc chiến tranh, tỉnh Thái Bình có trên 51.000 liệt sĩ hy sinh. Bộ Chỉ huy quân sự (CHQS) tỉnh đã phối hợp với Sở LĐTBXH và UBND các huyện, thành phố tiến hành điều tra thông tin của trên 48.000 liệt sĩ, mộ liệt sĩ đến từng gia đình; đồng thời xử lý thông tin liệt sĩ để cập nhật vào phần mềm quản lý thông tin liệt sĩ của Bộ LĐTBXH. Ngoài ra, các đơn vị còn tiến hành khảo sát và kết luận về sơ đồ, danh sách mộ liệt sĩ của 99 nghĩa trang liệt sĩ trên địa bàn tỉnh, lập danh sách chi tiết về 17.124 mộ liệt sĩ trong các nghĩa trang, trong đó gần 3.000 mộ chưa biết danh tính.

Ông Nguyễn Văn Bái, Giám đốc Sở LĐTBXH Thái Bình cho biết: Công tác lấy mẫu sinh phẩm, giám định ADN xác định danh tính hài cốt liệt sĩ cũng được Sở phối hợp với Bộ CHQS tỉnh và các cơ quan thực hiện an toàn, kỹ lưỡng, phù hợp với phong tục, tập quán địa phương. Thời gian tới, Sở LĐTBXH tỉnh Thái Bình sẽ tiếp tục chỉ đạo các đơn vị trực thuộc rà soát toàn bộ hồ sơ lưu trữ về các đợt cất bốc, quy tập hài cốt liệt sĩ tại các địa phương, nhất là hồ sơ quản lý mộ liệt sĩ ở các ban quản lý nghĩa trang liệt sĩ trên địa bàn tỉnh; cùng phối hợp với gia đình, thân nhân liệt sĩ để thu thập thêm thông tin về từng mộ liệt sĩ trên địa bàn, kết luận rõ thông tin của từng ngôi mộ, làm cơ sở để kết luận số liệt sĩ chôn cất ban đầu và số liệt sĩ đã tìm kiếm, cất bốc trên địa bàn tỉnh; tiếp tục tuyên truyền về chủ trương của việc tìm kiếm, quy tập mộ, việc xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin và mộ liệt sĩ chưa xác định thông tin để mọi tầng lớp nhân nhân trong tỉnh biết và cùng phối hợp thực hiện. Cụ thể, trong thời gian tới, những thông tin gì không bí mật thì đưa công khai và cần tăng cường vai trò của xã hội, cộng đồng, làm sao huy động lớp trẻ vào hỗ trợ hoàn thành cơ sở dữ liệu; đưa dữ liệu về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ ra cộng đồng; phát động toàn xã hội tham gia vào công tác này, trong đó Đoàn Thanh niên, Hội Cựu chiến binh là nòng cốt.

Phát huy có hiệu quả tuyên truyền sâu rộng mục đích, ý nghĩa của công tác tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ.

Triển khai nhiều nhóm giải pháp đồng bộ

Hiện nay, vẫn còn mộ liệt sĩ đã tìm kiếm, quy tập nhưng chưa có kết quả, nhiều ngôi mộ liệt sĩ còn thiếu hoặc chưa có thông tin. Trong khi đó, nhân chứng biết thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ ngày càng ít; địa hình thay đổi nhiều do quá trình đô thị hóa, phát triển kinh tế - xã hội. Cùng với đó là việc chia tách, sáp nhập địa giới hành chính... đang tạo ra những khó khăn không nhỏ, tác động tới công tác thu thập thông tin về liệt sĩ và mộ liệt sĩ.

Có thể nói, việc lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ rất quan trọng, bởi lẽ, chiến tranh ác liệt, kéo dài, đến nay, hồ sơ, danh sách liệt sĩ quản lý, lưu trữ không đầy đủ, thiếu nhiều yếu tố, nhất là thông tin nơi chôn cất ban đầu liệt sĩ; địa hình, địa vật, địa danh trước đây thay đổi nhiều; các nhân chứng trực tiếp đã mất hoặc không còn nhớ chính xác thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ nên việc xác minh, thu thập thông tin để lập được bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ sẽ góp phần quan trọng giúp công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ được thuận lợi hơn. Từ những phiếu thu thập thông tin này, các đơn vị địa phương đã tổ chức thông tin lồng ghép trong các hội nghị, cuộc họp của nhân dân; cử cán bộ đến tận thôn, xóm, ấp, tổ dân phố dự họp, kết luận địa bàn; vận động nhân dân tích cực cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, qua đó, đã thu hút được sự quan tâm, đồng thuận của toàn xã hội, thu nhận được nhiều thông tin có giá trị.

Nhiều nhóm giải pháp cần được triển khai đồng bộ như rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ, liệt sĩ, nghĩa trang liệt sĩ, xây dựng quy trình xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin; tăng cường hợp tác quốc tế… Xây dựng kế hoạch triển khai lấy mẫu hài cốt liệt sĩ đối với những mộ liệt sĩ còn thiếu thông tin và mộ liệt sĩ chưa xác định thông tin để tổ chức thực hiện.

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác rà soát, xác minh, kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ cần đẩy mạnh đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tuyên truyền. Phát huy có hiệu quả các thiết chế, phương tiện truyền thông nhằm tuyên truyền sâu rộng mục đích, ý nghĩa của công tác tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ, lan tỏa thông tin tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính liệt sĩ. Thông qua đó, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, ngành, tầng lớp nhân dân, khơi dậy nghĩa cử cao đẹp, truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa”, huy động sự chung tay vào cuộc của cả hệ thống chính trị và cộng đồng.

                                                                                                      
Cần tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo, quản lý, điều hành của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự vào cuộc của các ban, ngành, đoàn thể, cơ quan chức năng liên quan, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân trong tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin.

Sơn Thành/TC GĐ&TE