Giải pháp đẩy mạnh công tác xác định danh tính hài cốt liệt sĩ

Thực hiện 2 Đề án nêu trên, công tác thông tin, tuyên truyền, vận động cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ được đẩy mạnh, đi vào chiều sâu, tạo sự đồng thuận, hiệu ứng lan tỏa trong xã hội, giúp thu nhận nhiều thông tin có giá trị. Công tác rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ; xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về liệt sĩ, mộ liệt sĩ; kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ,… được triển khai tích cực, đạt kết quả tốt. Đến nay, các cơ quan, đơn vị, địa phương đã cơ bản hoàn thành rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ; nhiều nơi đã cơ bản hoàn thành kết luận địa bàn cấp thôn, xã, huyện; một số địa phương đã cơ bản hoàn thành kết luận địa bàn cấp tỉnh và lập được bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ. Hợp tác quốc tế về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ, nhất là trao đổi, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm,… được mở rộng, tăng cường, mở ra những hướng hợp tác hiệu quả trong thực hiện vấn đề nhân đạo này.

 

Chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2020, mặc dù chịu tác động nặng nề do đại dịch Covid-19, các đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ đã tổ chức cất bốc, quy tập được 388 hài cốt liệt sĩ (trong nước 187; Lào 69; Campuchia 132)… Việc đón nhận, bàn giao, truy điệu, an táng hài cốt liệt sĩ và công bố kết quả xác định danh tính liệt sĩ được tổ chức chu đáo, trang trọng, mang lại ý nghĩa chính trị, xã hội, nhân văn to lớn, làm sâu sắc truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa” của dân tộc, tăng cường niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa.

 

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ vẫn còn hạn chế, thể hiện ở việc rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ của một số địa phương, đơn vị còn chậm; công tác giám định ADN mẫu hài cốt liệt sĩ, mẫu sinh phẩm thân nhân liệt sĩ còn mất nhiều thời gian; sự phối hợp giữa các ban, ngành, lực lượng trong thu thập thông tin, tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ ở một số nơi thiếu chặt chẽ, hiệu quả thấp...

 

Theo Thượng tướng Lê Chiêm, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Phó trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ (Ban Chỉ đạo 515), để đẩy nhanh tiến độ, nâng cao hiệu quả công tác xác định danh tính hài cốt liệt sĩ, cần tiếp tục triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp, huy động sự chung tay vào cuộc của cả hệ thống chính trị, phát huy mọi nguồn lực, sức mạnh tổng hợp của các cấp, ngành, toàn dân, toàn quân, cộng đồng xã hội cả trong nước, ngoài nước... 

 

Trước hết là cần tiếp tục quán triệt sâu sắc Chỉ thị số 24-CT/TW của Bộ Chính trị, các quyết định của Thủ tướng Chính phủ, văn bản quy định, hướng dẫn của cấp có thẩm quyền. Trên cơ sở đó, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với công tác này. Cấp ủy, chính quyền các địa phương, cơ quan, đơn vị chủ động rà soát, bổ sung chỉ tiêu, biện pháp thực hiện Đề án 1237, Đề án 150, phù hợp với đặc điểm, chức năng, nhiệm vụ được giao. Tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, ngành, tầng lớp nhân dân, hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương, đơn vị tổ chức tốt việc tổng kết thực hiện Đề án 1237, Đề án 150 giai đoạn 2013 - 2020 và xây dựng chương trình, kế hoạch cụ thể cho giai đoạn tiếp theo.

Tiếp đó, cần triển khai đồng bộ các biện pháp đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ, xây dựng cơ sở dữ liệu về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, thân nhân liệt sĩ, nghĩa trang liệt sĩ. Các cấp cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân trong nước và ngoài nước cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ bằng nhiều hình thức, biện pháp phong phú, đa dạng; chú trọng phát huy hiệu quả các thiết chế văn hóa, phương tiện thông tin đại chúng, huy động mọi tầng lớp nhân dân, cộng đồng xã hội, nhất là giới trẻ tích cực tham gia. Các địa phương, cơ quan, đơn vị tiếp tục rà soát, khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ thuộc đơn vị, địa phương quản lý; tích cực đối chiếu, chuẩn hóa thông tin, tích hợp, hoàn thành bộ cơ sở dữ liệu quốc gia về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, thân nhân liệt sĩ, nghĩa trang liệt sĩ; kịp thời phân tách, chuyển giao danh sách liệt sĩ theo địa bàn nơi hy sinh, an táng ban đầu để xác minh, kết luận địa bàn và từng bước cung cấp thông tin cho thân nhân, gia đình liệt sĩ. Quá trình thực hiện, cần chủ động khai thác, thu thập, kết nối, xử lý các nguồn thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ; tiến hành đúng trình tự, thủ tục các bước theo quy định. 

Đặc biệt, cần đẩy mạnh hơn nữa việc thực hiện Đề án 1237 và Đề án 150; chỉ đạo vận hành có hiệu quả các cơ sở giám định gen và trung tâm lưu trữ cơ sở dữ liệu ADN đã được đầu tư xây dựng; nghiên cứu huy động các cơ sở giám định ADN khác tham gia. Đồng thời, chỉ đạo chặt chẽ việc lấy mẫu hài cốt liệt sĩ mới quy tập, mẫu hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin tại các nghĩa trang và mẫu sinh phẩm thân nhân liệt sĩ để phân tích, đối chiếu, lưu trữ cơ sở dữ liệu ADN; khẩn trương hoàn thiện, trình ban hành và triển khai ứng dụng Quy trình xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin, đẩy nhanh tiến độ thực hiện; tiếp tục mở rộng, tăng cường hợp tác quốc tế về tìm kiếm, quy tập, xác định danh tính hài cốt liệt sĩ, góp phần tăng cường sự hiểu biết, xây dựng lòng tin với các nước, đẩy mạnh hoạt động nhân đạo, khắc phục hậu quả chiến tranh.