Làm gì khi con yêu sớm?

Đừng sốc khi con yêu sớm

Chị Thanh Hương hốt hoảng khi phát hiện cô con gái mới học lớp 6 đã yêu đương và thư từ qua lại đầy mùi mẫn với cậu bạn bằng tuổi lớp bên. Khi chị Hương kể chuyện con gái còn ít tuổi đã yêu đương, chị bất ngờ là đồng nghiệp ở cơ quan không ai ngạc nhiên. Mọi người nói chị không nên “sốc” về chuyện này, thay vào đó hãy nghĩ cách để trẻ yêu mà không ảnh hưởng đến việc học và yêu an toàn không để xảy ra hậu quả tiêu cực.

Có nhiều nguyên nhân khiến trẻ em hiện nay yêu sớm và có xu hướng quan hệ tình dục sớm. Trẻ dậy thì sớm hơn thế hệ trước đây, nhiều em lớp 5 đã dậy thì. Khi trẻ dậy thì, hormone giới tính phát triển, trẻ bắt đầu có rung động với bạn khác giới, cộng thêm việc bị tác động bởi môi trường xung quanh (nhiều bạn trong lớp cũng yêu sớm, phim ảnh, mạng xã hội nhan nhản những câu chuyện tình, các cảnh nóng…). Không được giáo dục về giới tính… trẻ rất dễ vướng vào “lưới tình” khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

Theo khảo sát của Chương trình sức khỏe vị thành niên tại Việt Nam do Bộ Y tế, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Bộ Giáo dục và Ðào tạo thực hiện và công bố ngày 25/4/2022, tỷ lệ học sinh quan hệ tình dục lần đầu trước 14 tuổi tăng hơn hai lần trong 6 năm qua, từ 1,45% năm 2013 lên 3,51% năm 2019.

PGS, TS Trần Thành Nam, Chủ nhiệm Khoa Các khoa học giáo dục, Trường đại học Giáo dục, Ðại học Quốc gia Hà Nội cho biết, chúng ta đang giáo dục giới tính muộn. Nhiều phụ huynh nghĩ rằng con mình còn quá nhỏ, mới 12-13 tuổi thì chưa cần giáo dục giới tính, chưa cần nói đến quan hệ tình dục. Nhưng những con số trong báo cáo trên đã nói lên việc trẻ cần phải được giáo dục giới tính sớm hơn.

“Vẽ đường cho hươu chạy đúng”

Theo các chuyên gia tâm lý, để trẻ không vướng vào yêu sớm hay quan hệ tình dục sớm, tốt nhất ngay từ đầu, cha mẹ hãy “vẽ đường cho hươu chạy đúng”.

Không ít phụ huynh rất ngại ngùng khi đề cập đến vấn đề giới tính, xem câu chuyện giới tính là điều cấm kỵ. Một số khác thì lại cho rằng, đó là việc của nhà trường hoặc khi con lớn tự khắc sẽ biết. 

Trong các trường học ở Việt Nam hiện nay, giáo dục giới tính không phải một môn học riêng biệt mà được lồng ghép, tích hợp với các môn học khác như Khoa học hay Sinh học. Trẻ được làm quen với cách vệ sinh thân thể từ lớp 3 (9 tuổi) nhưng phải đến lớp 5, các em mới tiếp xúc với những bài học đơn giản đầu tiên về giới tính.

Do đó, cha mẹ phải là người trực tiếp cung cấp cho con các kiến thức đúng đắn về sức khỏe sinh sản và tình dục. Mặt khác, cha mẹ cũng cần nói cho con biết các ảnh hưởng tiêu cực của việc yêu sớm cũng như quan hệ tình dục sớm. Quá sa đà vào việc yêu sớm có thể khiến cho trẻ lơ là việc học, giảm bớt thời gian dành cho gia đình và bạn bè, bị stress mỗi khi giận hờn, cãi vã với người yêu… Quan hệ tình dục sớm còn nguy hiểm hơn nữa, vì nó ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe sinh sản của trẻ, có thể khiến trẻ bị tổn thương ở bộ phận sinh dục, mắc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục, mang thai ngoài ý muốn… Các chuyên gia trong lĩnh vực sức khỏe sinh sản khuyến cáo, tốt nhất là không nên quan hệ tình dục trước tuổi 20 đối với nam và trước 18 tuổi đối với nữ. 

Làm gì khi con yêu sớm?

Khi phát hiện con yêu sớm, nếu cha mẹ cố ngăn cản trẻ, áp dụng các biện pháp kỷ luật nghiêm khắc như cấm trẻ gặp người yêu, thậm chí cấm cả trẻ tiếp xúc với bạn khác giới, quản thúc trẻ chặt chẽ về thời gian, không cho phép trẻ tự đến trường mà đưa đón hàng ngày… những hành động này chưa chắc đã có tác dụng. Ngược lại, nó khiến cho trẻ cảm thấy vô cùng bức bối, ngột ngạt, một số có thể sẽ cam chịu nhưng sinh ra trầm cảm, suy nghĩ tiêu cực; một số sẽ phản kháng mãnh liệt để phản đối quyết định của cha mẹ. Dù theo cách nào đi nữa thì quan hệ cha mẹ - con cái cũng căng thẳng và bị sứt mẻ phần nào.

Trong trường hợp này, tốt nhất bạn không nên hoảng loạn mà cố gắng giữ bình tĩnh; không đánh đập, chỉ trích hay quát mắng trẻ. Hãy thử tìm hiểu xem con yêu từ bao giờ, người con yêu là người như thế nào, vì sao con lại thích bạn đó…

Không phải trẻ nào yêu cũng sẽ quan hệ tình dục, và không phải trẻ nào yêu cũng sẽ học hành sa sút. Hãy lắng nghe con tâm sự về mối tình đầu và trở thành “chị Thanh Tâm” hay một nhà tư vấn của trẻ. Khi yêu, sẽ có những lúc trẻ giận hờn vu vơ, bạn muốn là người được con tin tưởng nói ra hay để trẻ phải chạy đến một người khác để trút bầu tâm sự?

Nếu bạn trai/bạn gái của con đến nhà chơi, đừng lạnh lùng đuổi bạn của con về, hành động này sẽ khiến cả hai đứa trẻ cảm thấy bị tổn thương. Ở lứa tuổi mới lớn, thường thì người lớn càng cấm cản thì trẻ càng khao khát được gặp gỡ nhau hơn. Thế nên, bạn cứ vui vẻ mời bạn của con vào nhà, hỏi chuyện học hành, vui chơi để hướng sự chú ý của cả con và bạn tới những hoạt động lành mạnh, đúng lứa tuổi học trò.

Nếu trẻ không yêu bạn bằng tuổi hoặc vẫn đang là học sinh mà yêu một người lớn tuổi, đã đi làm, khi đó câu chuyện lại khác hẳn. Việc yêu một người đã trưởng thành vô cùng phức tạp, khi đó, là cha mẹ bạn cần nói chuyện với người yêu của con để cả hai không đi quá giới hạn và cũng để tránh cho người đó có thể bị rơi vào vòng lao lý nếu quan hệ tình dục với con bạn.

Khi trẻ yêu sớm, có thể chúng chỉ yêu thôi, chưa từng nghĩ đến tương lai hay những điều xa xôi, tuy nhiên, để trẻ sống có trách nhiệm, cha mẹ nên nói cho trẻ biết, một tình yêu đích thực cần gì và phải làm gì để nuôi dưỡng tình yêu ấy. Ví dụ, nếu muốn sau này tiếp tục gặp nhau trên giảng đường đại học, con và người yêu cần phải thi tốt kỳ thi THPT và đỗ được trường đại học mà cả hai mong muốn.

Nếu con và người yêu gặp trục trặc, cãi vã căng thẳng hay chia tay, hãy động viên, an ủi con và chỉ cho con biết rằng, cha mẹ yêu con nhất trên đời và sẽ luôn là điểm tựa trong cuộc đời con.