Mọi hành vi xâm hại trẻ em không thể là “chuyện riêng” của bất kỳ gia đình nào

 

Người cha ở đâu khi để con gái bị người tình bạo hành đến chết?

Thêm một vụ bạo hành khiến cháu bé 8 tuổi tử vong tại TP.HCM

Thưa ông, ông nhìn nhận như thế nào về vụ bạo hành cháu bé 8 tuổi ở TP. Hồ Chí Minh trong những ngày qua?

Ông Đặng Hoa Nam: Đây lại là một vụ việc xâm hại trẻ em bằng hành vi bạo lực rất nghiêm trọng dẫn đến tử vong. Bất kỳ một hành vi bạo lực trẻ em nào khi được báo chí thông tin, đặc biệt những vụ gây thương vong nặng nề cho con trẻ cũng làm dậy sóng dư luận. Xót thương, phẫn nộ, lên án, yêu cầu nghiêm trị. Nhưng vấn đề đặt ra ở đây là làm thế nào để những câu chuyện quá đau lòng như vậy không lặp lại và các trường hợp trẻ em bị hành hạ dã man bởi chính cha, mẹ và những người có trách nhiệm pháp lý và đạo lý phải yêu thương, che chở, bảo vệ đứa con của họ phải được kéo giảm tới mức thấp nhất.

Tôi càng thấy xót xa hơn khi vụ việc lại xảy ra ở một khu chung cư có phần sang trọng tại một thành phố đông đúc có nhiều tổ chức, nhiều dịch vụ bảo vệ trẻ em nhất cả nước mà không bị tố giác để ngăn chặn kịp thời.

Bố và dì ghẻ cháu bé sớm muộn gì cũng bị pháp luật xử lý. Nhưng câu chuyện này cũng gióng lên một hồi chuông báo động: Trong khi cả xã hội đang cố gắng dành những gì tốt nhất cho trẻ em, thì đâu đó vẫn có nhiều trẻ em chưa thực sự được bảo vệ; Quyền trẻ em chưa được thực thi một cách nghiêm túc? Từ phía cơ quan quản lý nhà nước, theo ông, cần có những giải pháp gì để hạn chế những vụ việc đau lòng trên?

Ông Đặng Hoa Nam: Việc bé N.T.V.A ở phường 22, quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh nghi bị chính người sống trong gia đình là bạn tình của bố đẻ hành hạ, đánh đập đến tử vong làm tôi liên tưởng một vụ án khác. Vụ Nguyễn Minh Tuấn, 32 tuổi, ở Hà Nội, bị phạt tử hình cuối năm 2020 do vừa sử dụng ma túy, vừa bạo hành con gái riêng 3 tuổi của vợ tới tử vong. Mẹ của nạn nhân, Nguyễn Thị Lan Anh, 30 tuổi, phải nhận án chung thân vì bị xác định cùng chồng mới “dạy dỗ con” từ 8h ngày 29/3/2020 đến 2h sáng hôm sau.

Những mức hình phạt nghiêm khắc nhất đã và rồi sẽ được tuyên và sẽ phải thực thi nhưng còn đó những vấn đề về sự hiểu biết, tuân thủ và biết sợ pháp luật trước khi xuống tay bạo hành, chà đạp những đứa bé non nớt của những người lớn tự cho mình “có quyền” bắt những đứa trẻ phải tuân thủ bằng mọi cách, trút cơn giận dữ, sự thù hận vô cớ lên thân thể và tinh thần những đứa bé non nớt không có khả năng tự vệ. Tôi thực sự cảm thấy day dứt vì những cái án chung thân, tử hình vừa mới năm trước không được biết hay không làm run sợ những người như Võ Nguyễn Quỳnh Trang và cả vị cha đẻ bé N.T.V.A?

Tôi cũng thấy chúng ta còn rất nhiều việc phải làm khi mà đã có rất nhiều thông tin, sản phẩm truyền thông trên các kênh báo chí và mạng xã hội hướng dẫn kiến thức, kỹ năng phòng ngừa, phát hiện, tố cáo những hành vi xâm hại trẻ em nhưng vẫn tiếp tục có những sự xót thương và bình luận “giá như” muộn mằn sau những vụ việc như vụ bé N.T.V.A đang gây phẫn nộ xã hội những ngày này.

Từ vụ bé gái bị bạo hành: Cộng đồng đừng im lặng!

Trong câu chuyện cô bé bị bạo hành, đã có nhiều người dân xung quanh biết, họ cũng báo cáo Ban quản lý chung cư, nhưng câu chuyện này có vẻ như lại bị coi là “chuyện riêng”, chuyện “dạy con” của mỗi gia đình. Vậy làm thế nào để nâng cao trách nhiệm của mỗi người dân trong việc thông tin, báo cáo về các vụ việc bạo hành, xâm hại trẻ em?

Ông Đặng Hoa Nam: Thứ nhất, mọi trẻ em đều được bảo vệ bằng pháp luật, mọi hành vi gây tổn hại cho trẻ em đều bị các cơ quan thực thi pháp luật xử lý, can thiệp bất luận là chuyện dạy con hay dạy học trò. Trong một xã hội văn minh, tiến bộ và pháp quyền mà chúng ta đang chung tay xây dựng, không thể tồn tại truyền thống hay phương pháp giáo dục, dạy dỗ trẻ em bằng roi vọt, bạo hành, xúc phạm. Một khi sự tổn hại về thể chất, tinh thần của đứa trẻ đã xảy ra, một khi sức khỏe, tính mạng của con trẻ đã bị cướp mất một cách oan ức thì mọi sự dựa dẫm vào cái gọi là mục đích dạy dỗ chỉ là ngụy biện, thậm chí để trốn trách hình phạt pháp luật.

Thứ hai, mọi hành vi xâm hại trẻ em cho dù là nguy cơ hay hiện hữu thì không thể là “chuyện riêng” của bất kỳ bậc cha mẹ, gia đình nào. Trách nhiệm cung cấp, xử lý, thông tin, thông báo, tố giác hành vi xâm hại trẻ em, trường hợp trẻ em bị xâm hại hoặc có nguy cơ bị bạo lực, bóc lột, bỏ rơi của mọi cơ quan, tổ chức, cơ sở giáo dục, gia đình, cá nhân đến cơ quan có thẩm quyền đã được Luật Trẻ em 2016 quy định. Cơ quan Lao động – Thương binh và xã hội, cơ quan công an các cấp và Ủy ban nhân dân cấp xã là những nơi có trách nhiệm và thẩm quyền tiếp nhận, xử lý thông tin, thông báo, tố giác và phối hợp để xác minh, đánh giá, điều tra về hành vi xâm hại, tình trạng mất an toàn hoặc gây tổn hại, nguy cơ gây tổn hại đối với trẻ em.

Tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em (số 111) đã được thiết lập để thường trực tiếp nhận, xử lý thông tin, thông báo, tố giác hành vi xâm hại trẻ em. Quy trình tiếp nhận và xử lý thông tin, thông báo, tố giác mọi hành vi xâm hại trẻ em đã được quy đinh cụ thể tại Nghị định số 56/2017/NĐ-CP của Chính phủ.

Vì vậy, để cứu sức khỏe và sinh mạng của trẻ em khỏi những vụ việc xâm hại, bạo hành, mọi cá nhân, cơ quan, tổ chức có trách nhiệm thông báo nhanh nhất, sớm nhất đến các cơ quan chức năng bảo vệ trẻ em, đặc biệt là Tổng đài 111.