Nam giới… dậy thì muộn

Hệ sinh dục… không chịu lớn

Nam giới làm nghề kinh doanh, nhà ở khu phố cổ Hà Nội, tìm gặp bác sĩ nam khoa Nguyễn Bá Hưng cho biết, đã có những nghi ngờ về bản thân có vấn đề từ năm lên 16-17 tuổi. Hồi ấy, trong khi bạn bè của anh đều lớn phổng phao, đổi giọng thì anh vẫn không thấy mình có sự thay đổi gì, đặc biệt là bộ phận sinh dục. Song do ái ngại, tự ti, anh không dám đi khám và cũng không dám thổ lộ cùng ai. Và thậm chí anh đã nghĩ tới việc sau này sẽ không lập gia đình.

Nhưng bước ngoặt ở năm lên 35 tuổi, anh gặp được một cô gái có nhiều đồng cảm. Lập gia đình, cũng là thời gian những mặc cảm che dấu bấy lâu nay của anh bắt đầu bộc lộ. Điều anh cảm nhận rõ ràng nhất đó chính là anh không hề thấy mặn mà trong đời sống chăn gối. Đây chính là lý do lấy vợ gần ba năm nhưng vợ chồng anh chưa có con.

Quá nóng ruột, thấu hiểu nhau trong đời sống vợ chồng, bà xã anh đã khuyên chồng cùng nhau đi khám. Khi làm các xét nghiệm, sức khỏe sinh sản người vợ bình thường. Với người chồng, vị bác sĩ nam khoa hết sức ngạc nhiên khi thấy người đàn ông sắp bước vào tuổi trung niên nhưng vẫn chưa có dấu hiệu dậy thì. Kết quả xét nghiệm cho thấy anh không có tinh trùng, lượng nội tiết tố nam rất thấp, mặc dù các hoóc môn hướng sinh dục khác bình thường.

Nam giới sau đó được bác sĩ Nguyễn Bá Hưng lập phác đồ điều trị. Với trường hợp này, ban đầu bác sĩ không hy vọng nhiều vào sự thành công, nhưng rất may sau ba tháng điều trị đã tiến triển rất tốt, như tinh hoàn to gấp đôi, lông nách và râu bắt đầu mọc. Sau liệu trình gần một năm, xét nghiệm tinh dịch đồ của anh đã xuất hiện có tinh trùng, dù ít nhưng tinh trùng khỏe.

Một nam giới khác là anh Hồng Quân, 28 tuổi, được bác sĩ Nguyễn Bá Hưng tiếp nhận với bộ phận sinh dục nhỏ như của trẻ em. Đây cũng là trường hợp do ái ngại tìm đến bác sĩ thăm khám, chỉ đến khi lập gia đình, bị người vợ phát hiện bộ phận sinh dục có vấn đề mới chịu tìm đến bác sĩ. Anh Hồng Quân kể, những năm học đại học, anh có cảm nhận cơ thể của mình không giống với các bạn cùng trang lứa. Anh không có giọng nói ồm ồm mà gã trai mới lớn nào cũng có. Anh không có lông chân như các nam sinh viên khác cùng phòng. Anh thường buồn bã tự ngắm cơ thể bất thường của mình. Đến khi ra trường, đi làm, anh vẫn không dám đi khám bệnh. Song được người vợ động viên, anh đi khám, chữa trị theo phác đồ sau ba tháng thấy các bộ phận bắt đầu phát triển. Hiện nay anh sinh hoạt vợ chồng bình thường, và đã sinh con.

Đi khám khi có dấu hiệu bất thường

Theo bác sĩ Nguyễn Bá Hưng - Chuyên khoa Nam học, Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội, những trường hợp nam giới kể trên trong y học gọi là chứng suy sinh dục, hay chậm dậy thì. Trong thực tế, có không ít nam giới mắc phải tình trạng này. Song ít trường hợp để tới ngoài 20 tuổi mới đi khám. Bác sĩ cho biết, trước đây, theo quy luật “gái thập tam, nam thập lục”, trẻ nam thường dậy thì khi khoảng 16-17 tuổi. Hiện nay, độ tuổi dậy thì sớm hơn, khoảng 14-15. Khi đó, các bạn trẻ sẽ thấy một số dấu hiệu như bộ phận sinh dục bỗng lớn phổng phao, giọng nói thay đổi từ trong sang khàn, đục, mọc lông ở nách, vùng sinh dục, bắt đầu có hiện tượng xuất tinh, có thể xuất tinh trong lúc ngủ (mộng tinh)... Thời kỳ này, tinh hoàn hoạt động, sản sinh đủ nội tiết tố, tạo ra các đặc tính của người nam. Tới 17-18 tuổi, nam giới dậy thì hoàn toàn.

Tuy nhiên, một số bạn trẻ vì lý do nào đó quá trình này bị chậm lại, thậm chí không xảy ra. Bác sĩ Hưng cho biết, có giả thiết cho rằng, ở tuổi dậy thì, vùng dưới đồi (nền của đại não) nhận được tín hiệu thần kinh “đã đến lúc” để vùng này được giải phóng (thoát ức chế) và sản xuất ra hoóc môn LHRH (Luteinizing hormone -releasing hormone). Hoóc môn này kích thích xuống tuyến yên, tuyến yên ra lệnh cho cơ quan sinh dục phải hoàn thiện và chín muồi. Sự hoàn thiện và chín muồi của tinh hoàn đánh dấu sự trưởng thành của người nam giới. Thời điểm ban đầu của sự hoàn thiện này được gọi là dậy thì. Ở những người chậm dậy thì, có thể các xung tín hiệu thần kinh từ não chưa đủ mạnh để gây thoát ức chế. Theo bác sĩ, tình trạng chậm dậy thì này khác hẳn với bệnh lý teo tinh hoàn, mặc dù có một số biểu hiện giống nhau như tinh hoàn nhỏ, bộ phận sinh dục bé, không có hoặc rất ít tinh trùng.

Điều đáng nói, có rất nhiều trường hợp bị bệnh lý chậm dậy thì nhưng do mặc cảm, tự ti, ngại ngùng không dám đi khám bác sĩ, dẫn tới điều trị muộn khó khăn hơn và hiệu quả thấp. Theo bác sĩ Nguyễn Bá Hưng, nam giới nếu thấy có các biểu hiện như tinh hoàn nhỏ, dương vật nhỏ hơn so với các bạn cùng lứa tuổi (ở trẻ nhỏ), đến 16-17 tuổi mà vẫn chưa lớn, nách không thấy mọc lông, ria mép không xuất hiện... thì cần sớm đi khám để được chẩn đoán kịp thời và điều trị đúng cách.