Nuôi dạy con là một nghệ thuật, cha mẹ nào cũng phải học

Cha mẹ cần thống nhất cách nuôi dạy con

Trong khi chị Thu Trang hướng con học tập nghiêm túc để thi vào trường chuyên thì chồng chị thản nhiên nói trước mặt chị và các con: “Con không cần phải học nhiều, học vừa vừa thôi, con gái xinh là đủ”. Lúc đầu, chị còn tưởng chồng mình nói đùa, nhưng sau đó, anh lặp đi lặp lại điều này nhiều lần: “Con gái học nhiều làm gì, học nhiều chắc gì đã hạnh phúc, cứ xinh đẹp, chồng khắc yêu và lo cho hết”. Suy nghĩ cổ hủ và có phần coi thường trí tuệ người phụ nữ của chồng khiến chị Trang tức giận. Chị đã phải mất nhiều tháng trời phân tích để chồng hiểu rằng, học nhiều, học giỏi đúng là chưa chắc đã hạnh phúc, nhưng kiến thức đó sẽ giúp con gái trở thành một người tự tin và thành công trong cuộc sống, đó chính là phương tiện để giúp con đạt được hạnh phúc.

Cha mẹ không nên nuông chiều con thái quá. Nuông chiều con thái quá dẫn đến việc con tự xem đó là điều hiển nhiên, tự xem mình là trung tâm của vũ trụ. Sự nhầm lẫn giữa yêu thương và nuông chiều là một sai lầm vô cùng tai hại.

Không chỉ trong giáo dục mà cả trong chăm sóc con đôi khi chị Trang và chồng cũng bất đồng quan điểm. Chị muốn con ăn uống khoa học và lành mạnh, quyết không mua kẹo ngọt, bim bim và nước có gas... Nhưng chồng chị thì khác, có khi anh mua cả thùng nước ngọt để tụi nhỏ uống cho đã. Thế là những cuộc tranh luận nảy lửa đã xảy ra giữa vợ chồng chị. Một bên nhất định “phải ăn uống lành mạnh vì sức khỏe của các con”, một bên thì “uống tí có chết được đâu, cả thế giới người ta uống có ai chết đâu, em cứ hay quan trọng hóa vấn đề!”. Và trong cuộc chiến này, chị Trang dường như bị lép vế vì các con hùa theo bố. Chị đành chấp nhận thỉnh thoảng cho lũ trẻ uống nước ngọt có gas với quy định 1 tuần 1 lon.

Không chỉ mâu thuẫn trong việc giáo dục, chăm sóc con cái mà đến cả nhu cầu giải trí của con, đôi khi vợ chồng chị Trang cũng bất đồng quan điểm. Sau khi con làm hết bài tập về nhà, chị cho phép các con xem tivi 30 phút, nhưng chồng chị thì bảo “Con cứ xem thoải mái, hết phim thì ngủ”. Có lần, hai đứa nhỏ xem phim cùng bố đến gần 12h đêm mới ngủ, chị giục con đi ngủ sớm thì chúng lấy bố ra làm bình phong. Suýt nữa thì chị đã cãi nhau to với chồng ngay trước mặt con, nhưng chị đã cố kiềm chế và sau đó đã có buổi nói chuyện nghiêm túc với chồng để thống nhất cách nuôi dạy con.

Sara Imas, một bà mẹ Do Thái sinh ra và lớn lên ở Thượng Hải (Trung Quốc), tác giả bộ sách nổi tiếng “Vô cùng tàn nhẫn, vô cùng yêu thương” một mình nuôi dạy ba người con trong khi kinh tế gia đình sa sút. Bà chưa bao giờ yêu cầu các con phải trở thành triệu phú hay ngôi sao, song bà từng bước bồi dưỡng họ trở thành người tự lập, kiện toàn, hiếu thảo, có trí tuệ sinh tồn, có khả năng và hứng thú học tập suốt đời, có ước muốn để theo đuổi và có động lực sống. Trong “Vô cùng tàn nhẫn, vô cùng yêu thương”, Sara đã chỉ ra 4 sai lầm trầm trọng nhất trong việc nuôi dạy con cái theo người Do Thái là:

Thứ nhất, không có sự kết hợp giữa giáo dục tố chất và giáo dục nghệ thuật. Phần lớn bố mẹ chỉ chăm chăm vào điểm số, vào một trường học tốt, vào một tấm bằng đẹp nhưng đã bỏ qua những kỹ năng cần thiết trong xã hội. Nhưng trên thực tế, không chỉ cần được cung cấp về những kiến thức mà trẻ còn cần phải có cả kỹ năng để thành công.

Thứ hai, mọi đòi hỏi của con đều được đáp ứng dù đòi hỏi đó không có tính khả thi, vượt khỏi khả năng của bố mẹ.

Thứ ba, yêu thương và xem con là trung tâm nhưng không kèm theo dạy dỗ để rèn luyện.

Thứ tư, bắt ép con với những sự sắp đặt sẵn của bố mẹ mà không cần biết có phù hợp hay không.

Những đúc kết này rất đáng để các bậc cha mẹ suy ngẫm và học tập.

Đừng bao giờ phớt lờ vai trò làm cha/mẹ của người bạn đời

Tuấn Anh năm nay học lớp 9. Cậu bé luôn đứng trong top 10 học sinh học kém nhất lớp. Cậu hút thuốc lá điện tử, đã bị cô giáo nhiều lần khiển trách và thông báo về gia đình. Thỉnh thoảng, cậu lại đánh nhau và người mẹ phải tới trường để xin lỗi cũng như đền bù cho nạn nhân. Nhưng tất cả những điều này bố của Tuấn Anh đều không biết. Lo sợ người bố tức giận mà đánh đập con nên người mẹ giấu nhẹm mọi chuyện của con ở trên lớp. Người bố chưa bao giờ đi họp phụ huynh cho con, cũng không có trong nhóm Zalo của lớp con. Ðiều này thực không thỏa đáng. Nếu bạn là một ông bố/ bà mẹ đơn thân, mọi việc chăm sóc và nuôi dạy con cái sẽ do mình bạn cáng đáng. Nhưng khi bạn có một gia đình đầy đủ thì không nên “cướp” mất trách nhiệm làm cha/ mẹ của người bạn đời.

Mặc dù người đàn ông thường bận rộn với nhiều công việc ngoài xã hội nhưng điều đó không có nghĩa họ không có thời gian để quan tâm và cùng bạn giáo dục con cái. Trong thực tế, vai trò của người cha trong việc giáo dục con cái cũng hết sức quan trọng. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, người cha dạy cho con, nhất là con trai cách chịu trách nhiệm và trở thành một người đàn ông tốt. Các ông bố thường cứng rắn hơn các bà mẹ trong việc rèn giũa tính kỷ luật cho trẻ, khuyến khích trẻ phát huy tính độc lập, lòng dũng cảm, cách giải quyết vấn đề…

Là cha mẹ, các bậc phụ huynh cần thường xuyên trao đổi, chia sẻ với nhau về việc giáo dục con cái. Ai cũng có quyền biết con mình đang học gì, làm gì và trẻ muốn trở thành người như thế nào trong tương lai. Trong trường hợp, người vợ/ chồng ít chia sẻ với bạn về việc giáo dục con, bạn cũng không nên bỏ mặc mà phải thường xuyên hỏi han con và người bạn đời để cùng nhau nuôi dạy con nên người.

Nuôi dạy con cái là một nghệ thuật mà cha mẹ nào cũng cần phải học. Một khi biết yêu thương đúng cách và nuôi dạy con một cách khoa học, cha mẹ chính là người giúp con mở ra một chân trời thành công thực sự trong tương lai.