Gia đình

Phát hiện sớm năng khiếu và xu hướng nghề nghiệp của trẻ

31/07/2022 | 06:56

Năng khiếu và xu hướng nghề nghiệp của trẻ là điều các bậc cha mẹ luôn muốn phát hiện sớm để bồi đắp và hướng nghiệp cho con. Việc thường xuyên quan sát con trong các hoạt động giao tiếp sẽ giúp cha mẹ sớm nhận biết, từ đó giúp trẻ phát triển phù hợp với năng lực bản thân.

Thường xuyên quan sát con trong các hoạt động giao tiếp sẽ giúp cha mẹ hiểu con hơn.

Tư chất thông minh

Trẻ có tư chất thông minh thường biểu hiện ở khả năng đặt câu hỏi, khả năng quan sát, ghi nhớ tốt; tiếp thu các ý tưởng, khái niệm mới nhanh chóng, dễ dàng; tiếp nhận được kiến thức cao hơn so với trình độ nhận thức của lứa tuổi. Trẻ thông minh thường có khả năng tập trung cao, thích tranh luận, kiên trì giải quyết các vấn đề. Bên cạnh đó, vốn từ vựng của trẻ cũng phong phú so với lứa tuổi. Trong quá trình học, trẻ có xu hướng vượt ra khỏi phạm vi của bài học khi đặt ra nhiều câu hỏi để tìm hiểu rõ hơn về mọi thứ xung quanh.

Khả năng giao tiếp và ngôn ngữ

Trẻ có năng lực giao tiếp thường tham gia vào các cuộc hội thoại từ sớm và có vốn từ vựng phong phú. Trẻ có xu hướng sử dụng nhiều từ ghép, kể cả những từ mang tính tượng hình, tượng thanh trong giao tiếp hàng ngày. Đồng thời, trẻ cũng biết đưa ra các phép so sánh để biểu đạt ý nghĩa của câu nói.

Khả năng xử lý vấn đề

Cách trẻ xử lý các tình huống sẽ thể hiện khả năng sáng tạo, tư duy suy luận và tính cách của trẻ. Biểu hiện này thể hiện ở một số điểm đặc trưng: - Đưa ra nhiều hơn 1 giải pháp cho 1 vấn đề. - Suy nghĩ và có hướng giải quyết vấn đề khác với những cách thông thường. - Tìm ra sự liên kết giữa các yếu tố trong vấn đề. Phát hiện ra sự mâu thuẫn, mơ hồ trong giải quyết vấn đề.

Tính cách và cảm xúc

Sự phát triển cảm xúc của trẻ sẽ diễn ra theo từng độ tuổi. Tuy nhiên, cách thể hiện cảm xúc sẽ phản ánh tính cách của trẻ. Ví dụ trẻ có tính cách hướng ngoại thì cảm xúc được bộc lộ mạnh mẽ, có chính kiến, yêu - ghét rõ ràng. Trẻ có xu hướng sống nội tâm sẽ làm việc độc lập tốt hơn làm việc nhóm, hay suy nghĩ về những việc đã trải qua, thích nghiên cứu về các vấn đề tâm lý, trí tuệ cảm xúc...

Trẻ thích thể hiện khả năng sáng tạo trong hội hoạ.

Khả năng sáng tạo

Trẻ luôn bộc lộ sự hứng khởi khi nhìn thấy những điều mới lạ. Chỉ cần một vài vật dụng đơn giản, trẻ có thể tạo ra món đồ chơi yêu thích cho mình. Sự sáng tạo của trẻ có thể bắt đầu từ khả năng bắt chước, mô phỏng và tái tạo. Điều này có thể phụ thuộc nhiều vào cảm xúc, tình huống chứ không phải lúc nào cũng có chủ đích. Trí tưởng tượng phong phú khiến trẻ yêu thích các trò chơi nhập vai, giả tưởng và thường xuyên đưa ra những chi tiết độc đáo trong câu chuyện hay vở kịch của mình. Trẻ có khả năng sáng tạo tốt cũng có khả năng sử dụng ngôn ngữ phức tạp tốt hơn. Quan sát khả năng sáng tạo ở trẻ để thấy có thể phát hiện được tài năng liên quan tới nhiều lĩnh vực khác nhau.

Năng khiếu lãnh đạo

Năng khiếu lãnh đạo được thể hiện rõ nét trong quá trình giao tiếp của trẻ với bạn bè đồng lứa. Trẻ có năng lực lãnh đạo tốt thường có khả năng kiểm soát bản thân và dẫn dắt hoạt động của người khác. Đây là một dạng năng lực bẩm sinh và có thể hoàn thiện nếu được vun đắp. Trẻ có năng khiếu lãnh đạo thường có biểu hiện: Có thể thuyết phục người khác làm theo ý mình; Biết lắng nghe ý kiến của người khác; Có thể truyền đạt ý tưởng và định hướng cho nhóm rõ ràng.

Tư duy logic

Trẻ có tư duy logic thường có thói quen sắp xếp đồ chơi hoặc các vật dụng theo cặp, hàng lối, màu sắc, hình dạng... theo trật tự và có tổ chức. Đây là dấu hiệu của trẻ có tư duy phân tích, tổ chức tốt. Đồng thời cũng là biểu hiện của trẻ có xu hướng về khoa học và toán học.

Năng khiếu nghệ thuật

Cha mẹ có thể nhận ra năng khiếu nghệ thuật ở trẻ khi trẻ tiếp xúc với các bộ môn nghệ thuật. Ngay từ sớm, trẻ đã có nhận thức về nghệ thuật tốt hơn so với các bạn đồng trang lứa. Trẻ dễ dàng thể hiện bản thân mình thông qua các loại hình nghệ thuật như âm nhạc, hội họa, diễn xuất kịch.

Năng khiếu âm nhạc: Trẻ có khả năng nhớ giai điệu; Tiếp thu và phản ứng nhanh với nhịp điệu, hòa âm; Dành nhiều sự quan tâm với các thể loại nhạc cụ khác nhau.

Năng khiếu hội họa: Trẻ thích vẽ và có khả năng phối hợp màu sắc hài hòa; Có khả năng sử dụng tranh vẽ để biểu đạt cảm xúc, kể chuyện cá nhân; Có niềm đam mê với các mô hình, đồ dùng chạm khắc; Quan tâm tới các tác phẩm của người khác, sẵn sàng đưa ra đánh giá.

Năng khiếu diễn xuất: Trẻ có khả năng sử dụng các tông giọng khác nhau để bộc lộ sự thay đổi tâm trạng; Biết cách biểu đạt cảm xúc thông qua các đường nét, cử chỉ khuôn mặt và cơ thể; Có thể bắt chước hành động của người khác nhanh chóng. Quan sát năng khiếu nghệ thuật của trẻ giúp cha mẹ sớm phát hiện tài năng của con.

Trẻ yêu thích vận động qua các trò chơi.

Khả năng vận động

Trẻ yêu thích thể thao được biểu hiện qua việc thích vận động và có khả năng vận động cơ thể tốt. Dành nhiều thời gian cho các hoạt động vui chơi bên ngoài.

Có thể thấy, năng khiếu và xu hướng nghề nghiệp ở trẻ càng được nhận diện sớm thì trẻ càng có cơ hội được rèn luyện sớm. Những dạng năng lực này có thể tự phát triển trong quá trình sinh sống và học tập. Sẽ hiệu quả hơn nếu năng lực đó được phát hiện sớm và có sự định hướng, hỗ trợ từ phía gia đình, nhà trường.

Xuân Quang