Phát triển đô thị và những nguy cơ mới

Hình dung về thành phố của ngày mai và thể hiện trực quan ngay từ hôm nay để giúp tất cả các tác nhân liên quan hiểu được tính phức tạp, cùng đánh giá rủi ro cũng như thảo luận về tiến trình thay đổi và hoạch định của thành phố. Đây là mục tiêu được hướng tới bởi các phương pháp mô hình hóa tích hợp, kiểu như phương pháp mô hình hóa dựa trên tác tử, với khả năng nghiên cứu các quỹ đạo có thể xảy ra, xác định các phân nhánh của chúng, đặc biệt là các phân nhánh liên quan đến các nguy cơ mới và tính dễ bị tổn thương của quần thể dân số.

Những phương pháp mô hình hóa này dựa vào việc xây dựng và mô phỏng thế giới nhân tạo, nơi hành vi của các tác nhân và môi trường xung quanh được thể hiện một cách chi tiết. Những phương pháp này đang dần trở thành một công cụ thiết yếu để bàn về các vấn đề xã hội-môi trường cũng như để nghiên cứu, thậm chí để xây dựng các kịch bản ứng phó với những hạn chế, đôi khi là mâu thuẫn nhau, của các bên liên quan.

Mô hình hóa cho phép chúng ta thỏa sức tưởng tượng trong khi trong thực tế thì không thể, mô hình hóa cũng giúp tạo ra những mô phỏng mới về thành phố kèm theo thậm chí là khuyến khích những bất cập có khả năng xảy ra. Nhờ vậy, chúng ta có thể xem xét lại các hoạt động của mình, hình dung thành phố theo một cách khác và được hỗ trợ trong quá trình chuyển đổi sang lối sống đô thị bền vững.

Tại tọa đàm, 3 diễn giả - nhà nghiên cứu đầu ngành sẽ giới thiệu 3 dự án cụ thể về mô hình hóa mô phỏng các nguy cơ ở đô thị: Thiết kế các chiến lược sơ tán trong trường hợp lũ lụt (dự án ESCAPE), Mối liên hệ giữa phương thức tổ chức của thành phố và ô nhiễm không khí (dự án Hoan Kiem Air) và Chính sách y tế trước tình hình dịch bệnh ở các đô thị (dự án COMOKIT). Thông qua đó, chúng ta sẽ hiểu mô hình hóa được sử dụng như thế nào trong việc ra quyết định của các cơ quan công quyền. Tọa đàm cũng là dịp để giải đáp những câu hỏi và thắc mắc về những rủi ro có thể nảy sinh trong quá trình sử dụng các mô hình này.

Tọa đàm sẽ có sự tham gia của các diễn giả: Chuyên gia nghiên cứu Tin học Alexis Drogoul, Chuyên gia nghiên cứu Tin học Patrick Taillandier, Tiến sĩ Khoa học Máy tính Nguyễn Ngọc Doanh và chương trình được điều phối bởi Chuyên gia nghiên cứu Tin học Hồ Tường Vinh.

Ông Alexis Drogoul là chuyên gia nghiên cứu về tin học tại Viện nghiên cứu vì sự Phát triển (IRD). Ông chuyên nghiên cứu về mô hình hóa và mô phỏng tin học. Trong nhiều năm qua, ông đã hợp tác với các nhóm nghiên cứu phía Việt Nam để thiết kế những công cụ cho phép xây dựng và phát triển những mô hình về hệ thống môi trường - xã hội phức. Việc hợp tác này đã cho ra đời nền tảng mô hình hóa GAMA được sử dụng trên toàn thế giới. Nền tảng này sẽ được sử dụng trong suốt buổi tọa đàm nhằm giới thiệu một số mô hình tiêu biểu.

Phó Giáo sư Nguyễn Ngọc Doanh hiện đang giảng dạy tại Đại học Thủy lợi. Ông hoàn thành chương trình Tiến sĩ Khoa học Máy tính tại Đại học Pierre và Marie Curie Paris 6 vào năm 2010. Chuyên ngành của ông là mô hình hóa và mô phỏng các hệ thống phức tạp. Là Giám đốc Đơn vị nghiên cứu quốc tế hỗn hợp UMMISCO tại Việt Nam và Trung tâm nghiên cứu liên hợp LMI thuộc dự án ACROSS, ông nghiên cứu về việc sử dụng kết hợp các phương pháp mô hình hóa khác nhau (mô hình kết hợp) để hỗ trợ ra quyết định trong quản lý các hệ thống môi trường xã hội.

Ông Patrick Taillandier là nhà nghiên cứu khoa học máy tính tại Viện Nghiên cứu Quốc gia về Nông nghiệp, Thực phẩm và Môi trường (INRAE). Từ tháng 10 năm 2020, ông sang làm việc tại IRD và trường Đại học Thủy Lợi. Ông chủ yếu nghiên cứu việc mô hình hóa hành vi con người và làm sao để xem xét những khía cạnh của nhận thức, của xã hội và của cảm xúc trong việc ra quyết định.

Ông Hồ Tường Vinh là giảng viên, chuyên gia nghiên cứu tin học, Viện trưởng Viện Quốc tế Pháp ngữ (IFI). IFI là viện đào tạo thạc sĩ về Công nghệ thông tin bằng tiếng Pháp. Là chuyên gia về Công nghệ phần mềm và Quản lý dự án phần mềm, ông Hồ Tường Vinh có bằng Kỹ sư về Đo lường điều khiển của trường Đại học Bách Khoa Hà Nội, Thạc sĩ Khoa học máy tính của Đại học Québec (Canada) và Tiến sĩ Khoa học máy tính của Đại học Bách Khoa Montréal (Canada).

Từ tháng 11/2021 đến nay, trong khuôn khổ chuỗi sự kiện chuyên đề “(Những) Thành phố bền vững”, Viện Pháp tại Việt Nam đã tổ chức thành công 7 tọa đàm: Nghĩ và sống thành phố của ngày mai, Tái định nghĩa kiến trúc ở Đông Nam Á, Ô nhiễm không khí, Quản lý bền vững nguồn nước, Cảnh quan nguồn nước và quy hoạch đô thị, Công trình xanh, Moto – Metro: Những thách thức của giao thông đô thị; quy tụ 33 diễn giả là các chuyên gia đầu ngành của Pháp và Việt Nam trong nhiều lĩnh vực khác nhau, thu hút hơn 650 người tham dự trực tiếp và khoảng 11.500 lượt theo dõi trực tuyến.