Quản lý trường hợp - quá trình trợ giúp của công tác xã hội mang nguồn vui và giá trị cuộc sống cho người dễ bị tổn thương ở Hải Phòng

Chị Phạm Thị Minh Thường, Trưởng phòng Can thiệp – Hỗ trợ, Trung tâm Công tác xã hội (CTXH) thành phố Hải Phòng chia sẻ: “Người làm nghề CTXH như chúng tôi luôn thấu hiểu quản lý trường hợp là nhiệm vụ khó, đòi hỏi phải có kỹ năng chuyên nghiệp, hiệu quả công việc lại rất khó đong đếm bằng số lượng vụ việc hay lợi ích vật chất lớn lao, nhưng giá trị công việc của chúng tôi đã mang đến nguồn vui, giá trị cuộc sống cho người dễ bị tổn thương và tô thêm hình ảnh tốt đẹp của những người làm nghề CTXH”.

 

 

 

Chị Thường nhớ cách đây 4 năm, ngay khi tiếp nhận thông tin từ người dân qua đường dây tư vấn miễn phí người gọi đến phím số 18006605 về trường hợp trẻ em bị xâm hại tình dục, Trung tâm CTXH thành phố Hải Phòng đã có văn bản gửi Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội phối hợp, kết nối với địa phương, đồng thời cử chị là nhân viên quản lý trường hợp đến thu thập, xác minh thông tin, đánh giá nhu cầu, lên kế hoạch can thiệp trợ giúp khẩn cấp trẻ em bị xâm hại tại cộng đồng.

 

Chị Phạm Thị Minh Thường kể lại: “Lần đầu tiên đến nhà và tiếp xúc với các thành viên trong gia đình, tôi rất ngạc nhiên bởi họ là đối tượng bị hại mà lại run sợ, bất an như thể họ là những người phạm tội. Cô bé Hoa 13 tuổi với vẻ đẹp ngây thơ, trong sáng, thân hình phổng phao hơn so với các bạn cùng trang lứa, đang ngồi sợ sệt, co ro ở một góc giường, bé bị xâm hại tình dục dẫn đến mang thai và chuẩn bị sinh con. Tôi không biết phải động viên cháu mạnh mẽ thế nào để vượt qua nỗi đau cả về tinh thần lẫn thể xác và rồi tự hỏi “không biết nỗi khổ này sẽ còn đeo đẳng cháu đến bao giờ”.

 

 

 

Hoàn cảnh gia đình của Hoa vô cùng khó khăn, thuộc diện hộ nghèo, bố bị đột quỵ, sức khỏe yếu, luôn phải có người trông nom chăm sóc, chị gái đã đi lấy chồng ở phố, mọi việc trong nhà đều đổ hết lên đôi vai gầy của mẹ. Sự việc xảy ra với Hoa làm cho mẹ Hoa lo lắng, suy nghĩ nhiều dẫn đến xuất huyết dạ dày có lúc phải nhập viện. Khó khăn chồng chất khó khăn. Bao nhiêu vấn đề phải suy nghĩ, lựa chọn quyết định đặt ra với mẹ con Hoa. Tạm gác lại những vấn đề khác, chỉ một vấn đề giải quyết thế nào với cái bào thai 7 tháng tuổi mà Hoa đang mang đã khiến cho một nhân viên CTXH như chị Thường trăn trở bao điều.

 

Thực hiện đầy đủ các bước của tiến trình quản lý trường hợp, tuân thủ các nguyên tắc, tiêu chuẩn đạo đức nghề CTXH, với vai trò của nhân viên quản lý trường hợp, tôi đã ở bên, đồng hành cùng với mẹ con Hoa dần dần tháo gỡ khó khăn. Bắt đầu từ việc động viên, an ủi thế nào để Hoa có thể ổn định tâm lý sẵn sàng cho việc vượt cạn sinh con. Trong khí đó thể trạng, kiến thức làm mẹ Hoa đều thiếu, nhìn cháu bé thật đau lòng, xót xa. Rồi đến việc sinh con thì sẽ chăm sóc nuôi dưỡng thế nào? Ngay lúc đó, mọi việc đều do mẹ Hoa quyết định. Với điều kiện, hoàn cảnh và tâm lý hoang mang lúc bấy giờ, mẹ Hoa quyết định sau sinh con sẽ cho người khác ở xa nhận nuôi dưỡng đứa bé con của Hoa.

 

Dù vẫn trong độ tuổi của một đứa trẻ bị bắt buộc phải làm mẹ, nhưng khi đứa bé chào đời, với bản năng của một người mẹ, Hoa luôn mong muốn được ở bên và chăm sóc con mình. Bằng kiến thức, kỹ năng của nghề CTXH, tôi đã tư vấn, tham vấn để mẹ của Hoa thấu hiểu được nỗi niềm, mong muốn của Hoa, có quyết định phù hợp nhất.

 

Thế rồi, khó khăn cũng dần trôi qua với thời gian, Hoa cũng trưởng thành hơn, cả gia đình Hoa đã chuyển ra phố làm việc, thuê nhà ở sát nhà chị gái và cũng gần Trung tâm chúng tôi. Con của Hoa được vợ chồng chị gái nhận làm con nuôi và cho đi học mẫu giáo, Hoa đi bán hàng nội thất và vẫn mong muốn được kết nối dịch vụ CTXH để tiếp tục đi học văn hóa, mẹ Hoa đi làm dọn nhà nên vẫn trông nom được cả ông lẫn cháu, chị phấn khởi khoe với tôi rằng sẽ bán nhà, vườn tược ở quê và thêm vào mua nhà ở phố để cả nhà quấn túm, chăm sóc nhau. Cuộc sống của gia đình Hoa đã đỡ cơ cực hơn rất nhiều, đứa bé con của Hoa là niềm vui, là mục tiêu để Hoa nỗ lực phấn đấu vươn lên, cả gia đình Hoa giờ đây đã thật sự yên bình, hạnh phúc.

 

Với tôi, trong tháng kỉ niệm Ngày CTXH Việt Nam 25/3 này, kết quả của quản lý trường hợp hay câu cảm ơn chân thành của Hoa và mẹ Hoa là món quà vô cùng ý nghĩa.

 

Đây chỉ là một trong nhiều trường hợp do tôi trực tiếp can thiệp hỗ trợ, nhưng không chỉ có tôi mà cả những đồng nghiệp của tôi, những người làm nghề CTXH khi trợ giúp đối tượng thì rất cần đến một trái tim yêu thương, biết lắng nghe và chia sẻ, không vụ lợi cá nhân, xót cho cái nghèo của người nghèo, trăn trở cho những khó khăn của người khuyết tật, thấu cảm với nỗi đau của những người là nạn nhân của bạo hành, bị buôn bán, bị xâm hại tình dục. Trong lúc khó khăn, hoang mang, hoảng sợ, nhân viên CTXH sẽ là chỗ dựa tinh thần, giúp họ vượt qua sự căng thẳng, khủng hoảng, duy trì hành vi tích cực, chủ động phối hợp giải quyết vấn đề của chính mình để vươn lên trong cuộc sống.

 

Nghề CTXH đã lựa chọn chúng tôi thì sứ mệnh của chúng tôi là nỗ lực hành động nhằm giảm thiểu sự bất công, bất bình đẳng, những rào cản, những kỳ thị trong xã hội; luôn vững vàng kiến thức và kỹ năng chuyên môn để khi tiếp nhận bất kỳ trường hợp nào, chúng tôi đều có thể kịp thời hỗ trợ đối tượng. Những nghề mới, công việc mới bao giờ cũng là khó khăn và thử thách đối với người đi trước, những thử thách đó qua thời gian đã giúp tôi và những đồng nghiệp của tôi trưởng thành hơn rất nhiều, tích lũy được nhiều kinh nghiệm thực tiễn để thực hiện sứ mệnh tốt đẹp của nghề CTXH”.