Từ bỏ thuốc lá để bảo vệ sức khỏe và giảm nguy cơ nhiễm Covid-19

Theo PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh, Giám đốc Quỹ PCTH thuốc lá (Bộ Y tế), hút thuốc lá làm lây truyền nguy cơ nhiễm Covid-19 trong cộng đồng. Cụ thể, hút thuốc lá gây hại đến phổi, làm suy yếu chức năng phổi, làm giảm khả năng đáp ứng của cơ thể với các bệnh nhiễm trùng và ức chế miễn dịch. Do đó, những người hút thuốc dễ bị viêm phổi do vi khuẩn và vi rút, bao gồm cả Covid-19. Hút thuốc làm tê liệt và thậm chí giết chết các nhung mao trong phổi. Khi không có các nhung mao này, người hút thuốc đặc biệt nhạy cảm với Covid-19.

PGS.TS Lương Ngọc Khuê gặp mặt các cơ quan báo chí sáng 21/5 nhân Tuần lễ quốc gia không thuốc lá (25-31/5).

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng lưu ý, hành động đưa ngón tay lên miệng khi hút thuốc lá làm tăng nguy cơ lây truyền vi rút SARS-CoV-2 từ tay lên miệng. Việc sử dụng chung các dụng cụ dùng để hút thuốc, như: Thuốc lào, ống điếu, ống tẩu ở những người hút thuốc cũng là nguyên nhân làm tăng việc lan truyền vi rút trong cộng đồng. "Từ bỏ thuốc lá có lợi ích không chỉ với sức khỏe của phổi mà còn giúp giảm nguy cơ lây nhiễm Covid-19", PGS.TS Lương Ngọc Khuê cho biết.

Còn theo bà Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ PCTH thuốc lá, hiện nay, việc quảng cáo các sản phẩm thuốc lá mới, gồm: Thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng là sản phẩm thay thế ít tác hại hơn so với các loại thuốc lá thông thường. Thậm chí, các chiến thuật quảng cáo, tiếp thị các sản phẩm thuốc lá mới tập trung vào việc thu hút giới trẻ.

Theo điều tra sức khỏe học sinh toàn cầu của WHO thực hiện tại 21 tỉnh, thành phố của nước ta vào năm 2019 cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điếu thông thường ở học sinh Việt Nam có xu hướng giảm từ 4% xuống 3,6% nhưng tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử bắt đầu tăng lên 2,6%. "Trong khi đó, thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng cho thêm các phụ gia có hại cho sức khỏe, rất khó kiểm soát, nhất là đối với thế hệ trẻ. Do đó, tại nước ta không nên cho phép thí điểm bất cứ loại thuốc lá mới nào", bà Phan Thị Hải nói.

Bảo vệ giới trẻ khỏi ảnh hưởng của việc quảng cáo và sử dụng các sản phẩm thuốc lá"

Năm nay, WHO lựa chọn chủ đề Ngày thế giới không thuốc lá (31-5) là "Bảo vệ giới trẻ khỏi ảnh hưởng của việc quảng cáo và sử dụng các sản phẩm thuốc lá". WHO cũng khẳng định, các sản phẩm thuốc lá đều độc hại dưới mọi hình thức.

WHO kêu gọi, các quốc gia cần có hành động kịp thời để giúp thế hệ trẻ không bị lừa dối bởi các quảng cáo gây nhầm lẫn rằng, có loại thuốc lá ít gây hại cho sức khỏe, xây dựng một thế hệ trẻ khỏe mạnh.

Trong nhiều thập kỷ, ngành công nghiệp thuốc lá đã cố tình sử dụng các chiến thuật tinh vi và dùng nguồn lực lớn để quảng cáo, nhằm thu hút giới trẻ sử dụng các sản phẩm thuốc lá và nghiện chất nicotine. Các tập đoàn công nghiệp thuốc lá trên trên thế giới đã chi các khoản tiền khổng lồ cho việc nghiên cứu thiết kế sản phẩm hấp dẫn giới trẻ cho đến các chiến dịch quảng cáo, tiếp thị để thu hút một thế hệ người dùng thuốc lá mới là giới trẻ (thay thế cho hàng triệu người chết mỗi năm do các bệnh liên quan đến thuốc lá gây ra).

WHO cũng chỉ rõ các chiến thuật quảng cáo, tiếp thị, đặc biệt là các phương thức mà ngành công nghiệp thuốc lá tác động đến thanh thiếu niên nhằm mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm thuốc lá như:

- Giới thiệu các sản phẩm thuốc lá điện tử với nhiều kiểu dáng thiết kế “sành điệu”, kết hợp nhiều tính năng sử dụng tiện lợi, hương vị mới lạ làm cho giới trẻ coi nhẹ các rủi ro đối với sức khỏe và bắt đầu sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới này.

- Quảng cáo các sản phẩm thuốc lá mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng) là sản phẩm thay thế ít tác hại hơn so với các loại thuốc lá thông thường.

- Tài trợ cho người nổi tiếng/người có ảnh hưởng trên các trang mạng xã hội để giới thiệu sản phẩm thuốc lá mới cho thanh niên.

- Tài trợ cho các cuộc thi để quảng bá các sản phẩm thuốc lá và sản phẩm nicotine.

- Tiếp thị, cung cấp các tài liệu và hộp trưng bày thể hiện thương hiệu sản phẩm thuốc lá tại các điểm bán hàng nơi trẻ em thường lui tới như cửa hàng đồ ngọt, đồ ăn nhẹ hoặc nước uống có ga.

- Bán thuốc lá dạng điếu rời và các sản phẩm nicotine khác gần trường học để dễ dàng tiếp cận học sinh.

- Tiếp thị gián tiếp các sản phẩm thuốc lá trong các tác phẩm điện ảnh, chương trình truyền hình.

- Kiện tụng làm suy yếu các chính sách PCTH thuốc lá như chính sách về in cảnh báo sức khỏe, quy định trưng bày tại điểm bán lẻ và các chính sách phòng chống tác hại thuốc lá khác đã được chứng minh là hiệu quả trong việc ngăn ngừa hút thuốc.

- Đưa ra thông điệp: hút thuốc lá là sự tự do lựa chọn cá nhân, trong khi bằng nhiều biện pháp, các tập đoàn thuốc lá trên thế giới nỗ lực thúc đẩy hoạt động nhằm tạo ra và duy trì một thế hệ nghiện nicotine và các sản phẩm thuốc lá.

WHO cũng trang bị các thông tin giúp thanh thiếu niên nhận thức rõ về tác hại của thuốc lá và các sản phẩm thuốc lá mới, cũng như bản chất các chiến thuật quảng cáo thuốc lá nhằm lôi kéo các thế hệ hiện tại và tương lai nghiện nicotine và sử dụng thuốc lá, bất chấp việc gây ra hàng triệu ca tử vong sớm do thuốc lá mỗi năm.

WHO cũng huy động và thông qua sự tham gia của những người có ảnh hưởng trong xã hội để tác động, kêu gọi thanh niên tham gia các hoạt động tuyên truyền về ảnh hưởng của nghiện chất nicotine đến thế hệ trẻ.

WHO kêu gọi hành động

- Các quốc gia cần có hành động kịp thời để giúp thế hệ trẻ không bị lừa dối bởi các quảng cáo gây nhầm lần rằng có loại thuốc lá ít hại cho sức khỏe, xây dựng một thế hệ trẻ khỏe mạnh.

- Những người có tầm ảnh hưởng xã hội trong các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, âm nhạc, trên các trang mạng xã hội, trong gia đình, tại trường học, những người có khả năng tiếp cận và kết nối với giới trẻ hãy cùng tham gia các hoạt động để chỉ rõ các chiến thuật trong việc nỗ lực tạo ra một thế hệ người hút thuốc lá mới của ngành công nghiệp thuốc lá.

- Kêu gọi thế hệ trẻ không sử dụng thuốc lá và các sản phẩm gây nghiện như nicotine; Thế hệ trẻ cần cần chủ động, tích cực tham gia các hoạt động tuyên truyền nhằm chỉ rõ sự thật về những chiến thuật quảng cáo thuốc lá gây nhầm lẫn cho người sử dụng để bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình và cộng đồng.
 

Thúy Hằng/GĐ&TE