Việt Nam tiên phong về áp dụng chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều

Thứ trưởng Bộ LĐTBXH Lê Văn Thanh phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo khoa học đánh giá chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2016-2020 và đề xuất xây dựng Chuẩn nghèo đa chiều quốc gia áp dụng cho giai đoạn 2021-2025.

Cuối năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo sẽ giảm xuống dưới 3%

Chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2016-2020 đã bước đầu phân loại được mức độ nghèo giữa các vùng, miền; phương pháp, công cụ, quy trình rà soát hộ nghèo bảo đảm tính khách quan, dễ nhận diện đối tượng. Cùng với thực hiện đồng bộ các chính sách giảm nghèo, an sinh xã hội và Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, tỷ lệ hộ nghèo cả nước đã giảm từ 9,88% (đầu năm 2016) xuống còn 3,75% (cuối năm 2019), dự kiến xuống dưới 3% cuối năm 2020, bình quân giảm 1,53%/năm, đạt vượt so với mục tiêu đề ra là 1-1,5%/năm.

Tỷ lệ hộ nghèo thiếu hụt đa chiều có xu hướng giảm mạnh hơn trong tổng số tỷ lệ hộ nghèo chung, từ 24,4% (năm 2015) xuống còn 6,83% (năm 2019). Số lượng hộ nghèo thiếu hụt tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản được giảm mạnh sau 4 năm (đặc biệt là số lượng hộ nghèo thiếu hụt chỉ số nhà tiêu hợp vệ sinh, chỉ số nước hợp vệ sinh, chỉ số chất lượng nhà ở giảm từ 40-50%)…

Thứ trưởng Lê Văn Thanh cho rằng, bên cạnh những mặt đạt được khi thực hiện chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2016-2020, thì vẫn còn những tồn tại, hạn chế. Chuẩn nghèo theo tiêu chí thu nhập được duy trì trong 5 năm liên tục không cập nhật chỉ số giá, do đó chưa phản ánh chính xác thực trạng nghèo trong giai đoạn tới. Bên cạnh đó, hộ nghèo được tách thành 2 nhóm: hộ nghèo về thu nhập và hộ nghèo về thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản, chưa phù hợp với phương pháp luận, bản chất nghèo đa chiều được áp dụng chung. Một số chỉ số đo lường tiếp cận nghèo đa chiều chưa cụ thể, chưa định lượng nên khó xác định khi thực hiện hoặc không còn phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội giai đoạn tới, như chỉ số về tiếp cận các dịch vụ y tế, trình độ giáo dục của người lớn, nguồn nước sinh hoạt và vệ sinh, sử dụng dịch vụ viễn thông. Chuẩn nghèo chưa xác định rõ giải pháp tác động đối với nhóm hộ nghèo thuộc đối tượng bảo trợ xã hội, làm ảnh hưởng đến hiệu quả thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững của các địa phương…

"Với bối cảnh mới của giai đoạn 2021-2025, cần thiết phải xây dựng, ban hành chuẩn nghèo đa chiều quốc gia mới theo hướng kế thừa những điểm tích cực, thành công; khắc phục những nội dung lạc hậu, tồn tại, vướng mắc của chuẩn nghèo quốc gia giai đoạn 2016-2020. Giải quyết các vấn đề, chiều thiếu hụt phát sinh hoặc mới được nhận diện để đảm bảo phù hợp với thực tế, hướng tới mục tiêu hỗ trợ toàn diện, giúp người dân nâng cao chất lượng cuộc sống vật chất và tinh thần, sử dụng hiệu quả các dịch vụ xã hội cơ bản, nâng cao năng lực và thích ứng với biến đổi khí hậu. Do đó, việc xây dựng, ban hành chuẩn nghèo đa chiều quốc gia áp dụng cho giai đoạn 2021-2025 là hết sức cấp thiết, là cơ sở pháp lý cho các bộ, ngành và địa phương thực hiện mục tiêu giảm nghèo bao trùm, toàn diện, bền vững cho người dân” - Thứ trưởng Lê Văn Thanh nhấn mạnh.

Hồng Nga/TC GĐ&TE