Đẩy mạnh chăm sóc sức khỏe học đường

Tầm quan trọng của việc chăm sóc, bảo vệ sức khỏe của học sinh

Hiện nay, nhiều nước trên thế giới xem trường học là nơi để tập trung nâng cao sức khỏe, thay đổi hành vi, lối sống cho thế hệ tương lai của đất nước thông qua việc giáo dục sức khỏe, rèn luyện kĩ năng sống, cải thiện môi trường học tập, tạo điều kiện chăm sóc sức khỏe, đẩy lùi sự “ô nhiễm” môi trường học đường. Việc chăm sóc sức khỏe học đường chính là xu thế chung của các nước trong khu vực và trên thế giới.

Tại Việt Nam, theo Bộ GD&ĐT, thời gian vừa qua, công tác chăm sóc sức khỏe cho trẻ em, học sinh, sinh viên ở các nhà trường được coi là tiền đề quan trọng để nâng cao tầm vóc, thể trạng trẻ em, từ đó góp phần bảo đảm chất lượng dạy và học. Công tác này được các nhà trường thực hiện nghiêm túc, thường xuyên và mang lại hiệu quả tích cực.

Tuy nhiên, việc cải thiện sức khỏe cho trẻ em, học sinh, sinh viên còn gặp nhiều khó khăn, bất cập. Thực tế tại các nhà trường còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người học, như: vệ sinh an toàn thực phẩm, nguồn nước sạch chưa bảo đảm; hoạt động giáo dục thể chất tuy đã được tích cực đổi mới, nhưng vẫn gặp khó khăn về cơ sở vật chất, chưa phát huy được sở thích của người học…

Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cũng cho biết, tại Việt Nam tỷ lệ bệnh tật ở lứa tuổi học đường hiện nay vẫn còn cao như cận thị, cong vẹo cột sống. Bên cạnh đó, những bệnh mới nổi ở lứa tuổi học đường do gánh nặng học tập, điều kiện xã hội, kinh tế phát triển làm gia tăng tỷ lệ thừa cân béo phì, rối loạn tâm thần học sinh; tỷ lệ mắc bệnh răng miệng cao. Đặc biệt, gần đây ở nhiều nơi nổi lên vấn nạn bạo lực học đường. Vẫn còn tình trạng học sinh hút thuốc lá và đã từng uống rượu...

Do đó, Chương trình Sức khỏe học đường giai đoạn 2021-2025 được phê duyệt tại Quyết định số 1660/QĐ-TTg với các mục tiêu quan trọng được đề ra là: 100% trường học có nhà vệ sinh, 80% trường học đạt tiêu chuẩn trường học an toàn, 100% trường học có tổ chức bữa ăn học đường bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, 60% trường học có tổ chức bữa ăn học đường sử dụng sữa và các sản phẩm từ sữa; 100% học sinh được tuyên truyền, giáo dục về sức khỏe và nâng cao kiến thức phòng, chống bệnh, tật học đường, bệnh không lây nhiễm và sức khỏe tâm thần; được giáo dục về dinh dưỡng hợp lý, thực phẩm lành mạnh, an toàn; 50% học sinh phổ thông được phổ biến, tư vấn về sức khỏe tâm thần, tâm sinh lý lứa tuổi… một lần nữa khẳng định tầm quan trọng của việc chăm sóc, bảo vệ sức khỏe của học sinh.

Bảo đảm phát triển toàn diện

Theo Quyết định này, một trong các nhiệm vụ giải pháp quan trọng là bổ sung, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị trong trường học để bảo đảm điều kiện dạy và học, nâng cao chất lượng công tác sức khỏe học đường, nhất là y tế và bữa ăn học đường đối với các vùng khó khăn và đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa, miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Đồng thời, tăng cường và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Bố trí cán bộ, giáo viên, nhân viên chuyên trách hoặc kiêm nhiệm, kể cả trường hợp không thuộc biên chế của trường học để triển khai công tác sức khỏe học đường phù hợp với điều kiện cụ thể từng địa phương, từng trường học. Khuyến khích các trường học ngoài công lập chủ động bố trí đầy đủ bộ máy, nhân lực phục vụ cho y tế trường học, bữa ăn học đường và không ngừng nâng cao chất lượng hoạt động. Tăng cường đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng để nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên y tế trường học, y tế cơ sở; đội ngũ nhân viên xây dựng thực đơn, chế biến suất ăn sẵn cho trường học bảo đảm chất lượng bữa ăn học đường.

Bên cạnh đó, cần đổi mới công tác giáo dục thể chất, hoạt động thể thao trường học: Cải tiến nội dung và hình thức tổ chức tập thể dục buổi sáng, thể dục giữa giờ; khuyến khích phát triển môn bơi, môn bóng, các môn thể thao dân tộc phù hợp với đặc điểm vùng, miền và điều kiện cụ thể từng trường học. Triển khai hiệu quả hoạt động thể thao trường học phù hợp năng khiếu, sở thích, lứa tuổi học sinh với hình thức đa dạng; tăng cường tổ chức các giải thể thao cấp trường, cụm trường, cấp toàn ngành và thành lập đội tuyển thể thao tham gia các giải thi đấu thể thao các cấp. Thủ tướng giao Bộ GD&ĐT chủ trì, tổ chức triển khai, hướng dẫn, đôn đốc việc thực hiện Chương trình trên phạm vi cả nước; trong đó xây dựng, ban hành kế hoạch bao gồm những dự án, kinh phí và các nội dung liên quan với lộ trình triển khai cụ thể; giám sát, kiểm tra, thanh tra và tổ chức sơ kết, tổng kết việc thực hiện Chương trình, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Bộ Y tế chủ trì, bổ sung, hoàn thiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn về vệ sinh trường học; tiêu chuẩn bàn ghế học sinh; danh mục trang thiết bị, thuốc thiết yếu phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu tại trường học; hỗ trợ chuyên môn cho công tác chăm sóc sức khỏe học sinh; hướng dẫn về phòng, chống các yếu tố nguy cơ và bệnh không lây nhiễm, sức khỏe tâm thần, sức khỏe sinh sản ở học sinh…

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp triển khai hướng dẫn việc sử dụng các thiết chế thể thao gắn với trường học, bảo đảm khai thác, sử dụng hiệu quả nhằm hỗ trợ học sinh rèn luyện thể chất; tham gia hướng dẫn triển khai thực hiện Chương trình, lồng ghép với triển khai Đề án tổng thể phát triển thể lực, tầm vóc người Việt Nam giai đoạn 2011 - 2030; xây dựng, phổ biến các quy định về thời gian hoạt động thể lực cho học sinh trong trường học phù hợp với lứa tuổi, đối tượng, cấp học và vùng, miền.