Thế giới hiện đại, ô tô và mạng sống con trẻ

Vụ tai nạn xe chở học sinh mới nhất

Buổi chiều ngày 22/11/2021, báo chí – truyền thông đưa tin về một vụ tai nạn thương tâm liên quan đến ô tô đưa đón học sinh. Theo thông tin ban đầu nêu rõ: Vào khoảng 11h trưa 22/11/2021, trên quốc lộ 12 đoạn qua bản Mâm, xã Chiềng Sơ, huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La xẩy ra vụ tai nạn giao thông chết người. Chiếc xe ô tô mang biển kiểm số 26B – 00701 (loại 16 chỗ) đưa đón học sinh đang chở các em về nhà thì bất ngờ rơi cánh cửa khiến 4 học sinh bị văng ra ngoài. Hậu quả, là một học sinh lớp 9 Trường THCS Chiềng Sơ, tử vong tại chỗ, 3 học sinh khác bị thương, được cơ quan chức năng và người thân chăm sóc. Nguyên nhân chính xác đang được công an làm rõ. Song, có thể thấy sự việc xẩy ra liên quan đến chất lượng xe và thái độ của người lái xe.

Sự việc thương tâm xẩy ra khiến gia đình học sinh tử nạn vô cùng đau đớn, mẹ của em khóc ngất. Cả một vùng quê chìm trong đau đớn, buồn thương. Chính quyền xã Chiềng Sơ cho biết, do nhà các em ở cách trường khoảng 5km nên các gia đình tự thuê xe đưa đón các em học sinh đi về mỗi ngày. Thời điểm xảy ra sự việc có 4 học sinh bị văng ra khỏi ô tô. Người ta cho rằng, do lúc xe vào đoạn đường cua, học sinh ngồi xô vào nhau dẫn tới cửa bị bung, các cháu văng xuống đường và bị nạn.

Sự việc tương tự như thế này đã từng xẩy ra ở một số địa phương khác. Có thể thấy một đặc điểm chung là hiện nay ở nhiều nơi đã dùng ô tô đưa đón học sinh. Những chiếc xe dùng vào việc này thường là xe cũ nên hay gây tai nạn. Hơn thế nữa, những tài xế lái những loại xe này cũng không phải là những lái xe được đào tạo bài bản, có tay nghề cao, có ý thức trách nhiệm lớn.

Trẻ em rất thích ô tô và ô tô ngày càng nhiều

Tôi nhớ ngày còn bé, cứ thấy tiếng ô tô là tôi lao ngay ra đường với mong muốn được nhìn thấy chiếc xe đang chạy, hít hà một chút hơi xăng. Hành động này không chỉ có ở tôi mà hầu như tất cả trẻ con ở vùng quê đều thế. Tất cả trẻ con đều thích ô tô. Điều này rất dễ chứng minh vì hầu như không có đứa trẻ nào thờ ơ trước ô tô cả. Các cháu nhìn ngắm, sờ mó những chiếc ô tô thật. Và khi được ngồi lên ô tô thì các cháu sướng run lên. Để đáp ứng sự mến mộ của trẻ dành cho ô tô, các hãng sản xuất đồ chơi đã sản xuất hàng trăm loại ô tô khách nhau. Có loại bé tẹo có thể bỏ trong lòng bàn tay, có loại lớn có thể ngồi lên và di chuyển. Loại nào trẻ con cũng thích; nếu được mua, được tặng thì còn gì bằng!

Từ thế giới đồ chơi, trẻ em bước vào thế giới đồ thật. Hiện nay xe ô tô là phương tiện giao thông phổ biến ở khắp mọi nơi, từ thành phố đến các bản làng xa xôi, hẻo lánh. Có ô tô thì tiện lợi lắm vì đi nhanh mà không bị bẩn chân, bẩn quần áo. Không ít gia đình Việt Nam đã sắm được ô tô riêng và sử dụng vào sinh hoạt hàng ngày. Đây là điều rất hay, rất mừng! Cuộc sống hiện đại rất cần đến ô tô.

Tuy nhiên, cũng cần phải thấy rằng, từ khi ô tô trở thành phương tiện giao thông phổ biến, số người tử vong liên quan đến ô tô (trong đó có trẻ em) tăng lên nhanh chóng. Tai nạn liên quan đến ô tô có rất nhiều dạng. Nhiều hơn cả là các em đi đường, chơi ở gần đường bị ô tô đâm phải. Tiếp theo là ngồi trên xe và xe gặp nạn. Cũng không hiếm trường hợp là ngồi trên xe, xe không gặp nạn nhưng các em gặp nạn vì xe bung cửa, vì các em bị bỏ quên trên xe... Nhiều cái chết thương tâm đã xẩy ra vì sự bất cẩn của con người.

Theo ông Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia, trong 9 tháng đầu năm (tính từ ngày 15/12/2020 đến 14/9/2021), toàn quốc xảy ra hơn 8.100 vụ tai nạn giao thông (TNGT), làm chết gần 4.200 người, bị thương hơn 5.600 người. So với cùng kỳ, giảm hơn 2.500 vụ, giảm 817 người chết và giảm hơn 2.200 người bị thương. Ông Hùng cho biết, trong số này, TNGT đường bộ vẫn chiếm tỷ lệ cao với hơn 8.000 vụ, làm chết gần 4.100 người, bị thương hơn 5.600 người.

Phải làm gì để trẻ em an toàn hơn với ô tô?

Chúng ta không thể cấm, không thể hạn chế việc con người sử dụng ô tô trong sinh hoạt. Vậy phải tìm mọi cách để hạn chế tai nạn mà thôi.

Trước hết, những ông bố, bà mẹ có con nhỏ phải quan tâm đến con của mình, không để các em nhỏ ra đường mà không có sự theo kèm của người lớn. Khi các em ngồi trên xe, cha mẹ cũng phải chú ý, nên thắt dây an toàn cho các cháu; không nên để các cháu ngồi ở hàng ghế đầu. Việc quan trọng nhất là phải chốt cửa, khoá cửa ô tô trước khi xe chuyển bánh.

Hiện nay rất nhiều trường học sử dụng xe ô tô đưa đón học sinh. Điều này phù hợp với cuộc sống hiện đại. Trên thế giới việc đưa đón học sinh thường có quy định rất chặt chẽ, có loại xe riêng và tài xế được đào tạo phù hợp với việc này. Còn ở Việt Nam thì chưa có quy định cụ thể về việc này mặc dù chúng ta đã bàn luận khá nhiều. Lý do để chúng ta chưa thể thực hiện quy chuẩn trong việc đưa đón học sinh là vì chúng ta còn nghèo; chúng ta chưa thể dùng xe tốt, xe chuẩn cho việc đưa đón học sinh ở khắp mọi nơi. Thực tế là mỗi trường, mỗi địa phương căn cứ vào điều kiện, hoàn cảnh của mình để tổ chức việc đưa đón học sinh. Chủ yếu là nhà trường kết hợp với cha mẹ học sinh để mua xe, hoặc thuê xe chở con em mình đi học.

Để bảo đảm an toàn, không nên để những chiếc xe cũ nát tham gia việc đưa đón học sinh. Việc này các cơ quan chức năng phải làm. Đó là nghiêm ngặt trong đăng kiểm, nghiêm khắc với các chủ xe và lái xe, có biện pháp ưu tiên cho xe chở học sinh khi tham gia giao thông.

Yêu cầu chính quyền địa phương tăng cường tuần tra, kiểm soát để phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm; các chủ xe thực hiện tốt chế độ bảo dưỡng, sửa chữa, đảm bảo các điều kiện an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường; Các lái xe không chở quá tải, không lái xe sau khi uống rượu bia, không sử dụng điện thoại khi lái xe, không phóng nhanh vượt ẩu...

Cũng nên nghĩ tới và thực hiện việc “dành tất cả những gì tốt nhất cho trẻ em” trong việc lựa chọn ô tô đưa đón học sinh.