Đẩy mạnh rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh dân tộc bán trú

Cuộc sống xa nhà trong môi trường bán trú như một xã hội thu nhỏ với nhiều mối quan hệ mới, các em học sinh dân tộc thiểu số còn thiếu kỹ năng giao tiếp, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng ứng xử trước những khó khăn trong cuộc sống và khả năng tự phục vụ bản thân,… nhưng dưới sự hướng dẫn tận tình của các thầy cô giáo trong trường PTDTBT, các em đã biết tự rèn cho mình những kỹ năng bổ ích. Việc rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh của các trường PTDTBT đã và đang giúp các em ngày một hoàn thiện tính tự lập, kỷ luật, ngăn nắp và những kỹ năng cần thiết trong cuộc sống để mỗi ngày đến trường thực sự là một ngày vui.

Luôn chú trọng rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh

Để rút ngắn khoảng cách giữa các học sinh, đồng thời tạo cho các em môi trường học tập tốt nhất, Trường PTDTBT THCS Nậm Ban, huyện Nậm Nhùn, tỉnh Lai Châu, luôn chú trọng rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh. Ngay từ đầu năm học 2021-2022, Ban Giám hiệu Nhà trường đã triển khai nhiều hoạt động giáo dục, rèn kỹ năng sống cho học sinh, như: giao tiếp, giữ gìn vệ sinh cá nhân; gấp chăn, màn, quần áo; sắp xếp đồ dùng, phòng ở, phổ biến kiến thức chăm sóc sức khỏe tuổi dậy thì… Qua đó, góp phần tích cực trong việc nâng cao tính tự giác, giúp các em phát triển toàn diện và thực hiện tốt phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”.

Em Giàng Thị Mỹ Sinh - học sinh lớp 8A, Trường PTDTBT THCS Nậm Ban tâm sự: “Học tập và sinh hoạt tại trường, em được các thầy, cô giáo hướng dẫn nhiều kỹ năng sống bổ ích. Ban đầu chưa quen, nhưng dưới sự giúp đỡ, chỉ bảo tận tình của thầy cô, hiện em và các bạn đều biết tự chăm sóc bản thân, tự giác học tập, rèn luyện”.

Cô giáo Cao Thị Dương - Tổng phụ trách Đội của Trường PTDTBT THCS Nậm Ban chia sẻ: “Để giúp các em làm quen với môi trường bán trú, bên cạnh các hoạt động ngoại khóa, Nhà trường và Liên đội lồng ghép các nội dung trong bài giảng để giáo dục học sinh đoàn kết, giữ gìn vệ sinh, tinh thần yêu lao động, vượt khó, biết giúp đỡ người xung quanh, tuân thủ quy định của pháp luật. Qua đó, giúp học sinh có thêm kiến thức, tự tin ứng xử tốt với các tình huống trong cuộc sống. Rèn được kỹ năng làm việc theo nhóm, ứng xử văn hóa, hòa đồng với bạn bè, nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe, môi trường, phòng chống bạo lực học đường, tai nạn giao thông và các tệ nạn xã hội khác”.

Và học sinh trưởng thành, tự tin hơn rất nhiều

Em Mào Thị Diệu Quỳnh – học sinh lớp 12C1 Trường Phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh Lai Châu tâm sự: “Gần 3 năm học tập tại trường, được tiếp thu các kiến thức và kỹ năng sống cần thiết, em thấy mình trưởng thành hơn rất nhiều. Em không còn rụt rè, nhút nhát như trước, biết quan tâm và gần gũi hơn với gia đình, thầy cô, bạn bè, tri ân với người có công. Em chủ động hơn trong học tập, công việc gia đình, yêu bản sắc văn hóa dân tộc, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường và tránh xa lối sống thực dụng, ích kỷ”.

Em Phan Thanh Hà, học sinh lớp 5A Trường PTDTBT Tiểu học Đống Đa, xã Ngọc Động (Quảng Hòa), Cao Bằng chia sẻ: Khi ăn cơm tập thể cùng các bạn, em học được nhiều điều, hiểu được những quy tắc cơ bản trong một bữa cơm, có thêm kỹ năng trong cuộc sống, sau khi trở về nhà em có thể phụ giúp bố mẹ nhiều việc.

Thăm khu nội trú của Trường PTDTBT THCS Quang Vinh (Trùng Khánh), phòng ở của các em luôn ngăn nắp; quần, áo, chăn, màn được gấp ngay ngắn; sách, vở được xếp gọn gàng sau khi học xong. Việc học tập ngoài giờ trên lớp được các em thực hiện nghiêm túc, khoa học và đúng thời gian. Em Nông Diệu Linh, học sinh lớp 6 chia sẻ: Ngoài giờ học trên lớp, chúng em được các thầy, cô giáo hướng dẫn nhiều kỹ năng sống bổ ích như: phòng tránh xâm hại, phòng tránh tai nạn thương tích trong trường học và phòng, chống cháy nổ. Nhờ sự giúp đỡ, chỉ bảo tận tình của thầy cô, em và các bạn tự ý thức được việc giữ gìn vệ sinh chung, vệ sinh cá nhân. Tại phòng ở đều phân chia nhau trực nhật, sắp xếp nơi ở, góc học tập ngăn nắp, gọn gàng. Ngoài ra, chúng em được tham gia các hoạt động múa hát, bóng chuyền, nhảy dây, cầu lông để rèn luyện sức khỏe.

Hiệu trưởng Trường PTDTBT THCS Quang Vinh (Trùng Khánh) - Hoàng Văn Dũng cho biết: 70% học sinh của trường là học sinh bán trú, do vậy công tác nuôi dưỡng, rèn kỹ năng sống cho học sinh được nhà trường chú trọng, coi đây là một nhiệm vụ trọng tâm của mỗi năm học. Để xây dựng cho học sinh nền nếp trong học tập cũng như trong sinh hoạt, mỗi giáo viên chủ nhiệm uốn nắn, rèn học sinh ngay từ đầu năm học, từ đó giúp học sinh hình thành lối sống tốt, có kỷ luật, giờ giấc học tập và sinh hoạt khoa học. Tùy thuộc vào mỗi học sinh, mỗi khối lớp, các thầy cô giáo sẽ có những phương pháp rèn luyện kỹ năng sống cho các em. Nhờ đó, đa số học sinh có sự thay đổi rõ nét sau một thời gian được rèn luyện qua môi trường bán trú, các em mạnh dạn, tự tin và giao tiếp tốt hơn. Tuổi nhỏ làm việc nhỏ, các em phụ giúp thầy cô tạo dựng không gian khu vực bán trú xanh, sạch, đẹp, thân thiện.

Hiện nay, xã hội ngày càng phát triển, đan xen trong đó là nhiều yếu tố tích cực và tiêu cực, học sinh cần có kỹ năng sống để nhận diện, xác định các giá trị cần thiết, giá trị đích thực cần làm, nỗ lực vươn lên thực hiện ước mơ cũng như biết từ chối trước cám dỗ, đấu tranh với sai trái, tiêu cực. Hơn nữa, giáo dục kỹ năng sống cho học sinh đáp ứng yêu cầu Chương trình giáo dục phổ thông mới theo định hướng phát triển 5 phẩm chất (yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm) và 10 năng lực (tự chủ và tự học; giao tiếp và hợp tác; giải quyết vấn đề và sáng tạo, ngôn ngữ, tính toán, khoa học, công nghệ, tin học, nghệ thuật, thể chất). Do đó, việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh càng trở nên cần thiết, quan trọng.