Quan hệ tình dục với người dưới 16 tuổi dù đồng thuận vẫn là phạm tội

Hoặc: Em năm nay 17 tuổi, muốn quan hệ với bạn gái 15 tuổi thì có vi phạm pháp luật không?

Trên đây chỉ là hai trong rất nhiều câu hỏi gửi tới các luật sư nhờ tư vấn. Và mặc dù, các câu trả lời của các luật sư được đăng tải trên các trang web, vẫn rất nhiều trường hợp quan hệ tình dục đồng thuận với người dưới 16 tuổi xảy ra để lại hậu quả nghiêm trọng.

Mới đây, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh tạm giam 4 tháng đối với Trần Văn Long về tội giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, tội danh được quy định tại điều 145 Bộ luật Hình sự.

Trước đó, Công an huyện Tam Dương nhận được đơn trình báo của gia đình bé gái T.T.D.L. (13 tuổi, ở huyện Tam Ðảo, tỉnh Vĩnh Phúc) về việc một thanh niên có quan hệ tình dục với L.

Theo đó, ngày 30/8/2022, gia đình phát hiện cháu L. đang ở trong một nhà nghỉ cùng với Trần Văn Long (18 tuổi, trú tại huyện Tam Dương). Qua tìm hiểu, gia đình L. biết Long đã có hành vi quan hệ tình dục với L. tại nhà nghỉ này.

Sau khi nhận được đơn trình báo, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an huyện Tam Dương đã tiến hành điều tra xác minh. Quá trình điều tra, cơ quan điều tra xác định: Do có quan hệ tình cảm nên Trần Văn Long đã nhiều lần đưa cháu L. đến nhà nghỉ trên và thực hiện hành vi quan hệ tình dục với cháu L.

Ở một vụ án khác, ngày 27/9, Tòa án nhân dân tỉnh Vĩnh Long tuyên phạt bị cáo Tô Văn Huy (sinh năm 2004, huyện Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long) 7 năm tù về tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi.

Theo cáo trạng, khoảng cuối tháng 1/2021 đến hết tháng 2/2021, Huy và em T.Y.N (13 tuổi, huyện Mang Thít) có quen biết và nảy sinh tình cảm yêu đương. Trong khoảng thời gian này, Huy và N. nhiều lần quan hệ tình dục với nhau. Ðược một thời gian, gia đình N. phát hiện vụ việc nên trình báo cơ quan công an. Theo giám định, tại thời điểm Huy xâm hại tình dục, em N. mới 12 tuổi 11 tháng 23 ngày.

Trẻ em dưới 13 tuổi chưa phát triển hoàn thiện về thể chất cũng như tâm sinh lý. Việc quan hệ tình dục đối với những người ở độ tuổi này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, tâm sinh lý cũng như có thể gây nên những hậu quả nghiêm trọng. Theo quy định của pháp luật, đối với những hành vi quan hệ tình dục với người dưới 13 tuổi không xét đến yếu tố tự nguyện hay không, đều được xác định phạm tội hiếp dâm. Cụ thể, Ðiều 142 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi như sau:

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi trái với ý muốn của họ;

b) Giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người dưới 13 tuổi.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:

a) Có tính chất loạn luân;

b) Làm nạn nhân có thai;

c) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

d) Ðối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;

đ) Phạm tội 02 lần trở lên;

e) Ðối với 02 người trở lên;

g) Tái phạm nguy hiểm.”

Còn Ðiều 145 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về Tội giao cấu và thực hiện hành vi tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi như sau:

1. Người nào đủ 18 tuổi trở lên mà giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Ðiều 142 (Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi) và Ðiều 144 (Tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi) của Bộ luật này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:

a) Phạm tội 02 lần trở lên;

b) Ðối với 02 người trở lên;

c) Có tính chất loạn luân;

d) Làm nạn nhân có thai;

đ) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

e) Ðối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

b) Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội.

4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm”.

Như vậy, đối với người trên 18 tuổi, giao cấu với trẻ em từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, mặc dù người dưới 16 tuổi tự nguyện nhưng hành vi này vẫn có thể bị truy tố theo quy định tại điểm d, khoản 2, điều 145, Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017. Cho dù, người bị hại không yêu cầu khởi tố vụ án nhưng cơ quan điều tra hoàn toàn có thể điều tra và gửi hồ sơ sang Viện kiểm sát để tiến hành xử lý hành vi phạm tội của người đã đủ tuổi thành niên, giao cấu với trẻ em từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi.

Việc trẻ em dưới 16 tuổi quan hệ tình dục không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, sức khỏe tinh thần cũng như kết quả học tập mà còn khiến cho người bạn tình (trên 16 tuổi – tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật Hình sự có quy định khác) rơi vào vòng lao lý.

Do sự hiểu biết về pháp luật trong vấn đề này của nhiều người, đặc biệt là của các em nhỏ còn mơ hồ nên gia đình và nhà trường cần tích cực giáo dục trẻ. Trường học cần trang bị cho các em học sinh những kiến thức và kỹ năng về giới tính và tình dục an toàn; phòng, chống xâm hại tình dục. Cha mẹ cần giám sát trẻ chặt chẽ hơn, không để trẻ em truy cập vào các web đen và bị kẻ xấu dụ dỗ quan hệ…