Bạn có thể làm gì để chăm sóc thay thế cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt?

Đó có thể là trẻ em mồ côi cả cha và mẹ, trẻ em bị bỏ rơi, trẻ em không nơi nương tựa; trẻ em không thể sống cùng cha, mẹ vì sự an toàn của trẻ em; cha, mẹ không có khả năng bảo vệ, nuôi dưỡng trẻ em hoặc chính là người xâm hại trẻ em; trẻ em bị ảnh hưởng bởi thiên tai, thảm họa...

Các em rất cần một mái ấm gia đình thay thế có thể mang đến tình yêu thương, sự chăm sóc và đùm bọc.

Chăm sóc thay thế là gì?

Chăm sóc thay thế là việc tổ chức, gia đình, cá nhân nhận trẻ em về chăm sóc, nuôi dưỡng khi trẻ em không còn cha mẹ; trẻ em không được hoặc không thể sống cùng cha đẻ, mẹ đẻ; trẻ em bị ảnh hưởng bởi thiên tai, thảm họa, xung đột vũ trang nhằm bảo vệ sự an toàn và lợi ích tốt nhất của trẻ em. Cá nhân, gia đình nhận chăm sóc thay thế có thể là người thân thích hoặc không phải là thân thích của trẻ em. Chăm sóc thay thế bởi cá nhân, gia đình giúp trẻ em có thể lớn lên trong những môi trường gia đình tự nhiên, nơi trẻ được chăm sóc như một thành viên của gia đình, được bảo vệ, tôn trọng và yêu thương.

Người chăm sóc thay thế là người trẻ có thể tin tưởng và sẵn sàng lắng nghe trẻ. Họ phải bảo đảm điều kiện để trẻ em được sống an toàn, thực hiện quyền và bổn phận của trẻ phù hợp với điều kiện của người nhận chăm sóc thay thế; bảo vệ, hỗ trợ và đảm bảo sự ổn định cho trẻ em dễ bị tổn thương; dành thời gian bên trẻ và trang bị kiến thức, kỹ năng sống cho trẻ để trẻ tự tin và phát triển toàn diện.

Làm thế nào để trở thành người chăm sóc thay thế cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt tại cộng đồng?

Điều 65, Luật Trẻ em 2016 quy định cá nhân, gia đình có nguyện vọng và đủ điều kiện nhận trẻ em về chăm sóc thay thế theo quy định của Luật này đăng ký với UBND cấp xã nơi cư trú. UBND cấp xã sẽ lập danh sách và gửi đến cơ quan lao động - thương binh và xã hội cấp huyện. Cơ quan lao động - thương binh và xã hội cấp huyện có trách nhiệm phối hợp với UBND cấp xã trong việc quản lý danh sách, điều phối việc lựa chọn cá nhân, gia đình nhận chăm sóc thay thế trên địa bàn khi có trường hợp trẻ em cần chăm sóc thay thế.

Người thân thích của trẻ em khi nhận chăm sóc thay thế không phải đăng ký theo quy định nhưng phải thông báo với UBND cấp xã nơi cư trú để ra quyết định giao chăm sóc thay thế.

Để thực hiện tốt việc chăm sóc thay thế cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt tại cộng đồng, những năm qua, ngành Lao động - Thương binh và Xã hội đã tích cực tuyên truyền và vận động các cá nhân, gia đình nhận nuôi và chăm sóc trẻ, đồng thời cung cấp cho họ các kiến thức, kỹ năng về chăm sóc trẻ nhằm đảm bảo trẻ em được chăm sóc và phát triển toàn diện.

Hiện nay, trên toàn thế giới, có hàng triệu gia đình đang nhận chăm sóc thay thế trẻ em, mang lại cho các em cơ hội được phát triển khỏe mạnh, hạnh phúc và thành công. Bạn cũng có thể trao cơ hội đó cho những trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt đang cần được chăm sóc thay thế tại cộng đồng, giúp các em phát triển tiềm năng của mình bằng sự hỗ trợ và tình yêu thương vô điều kiện.

Theo thống kê của Bộ LĐTB&XH, hiện cả nước có khoảng 1,5 triệu trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trong đó có 170.000 trẻ em mồ côi, trẻ em bị bỏ rơi, không nơi nương tựa. Trên 22.000 trẻ em đang được nuôi dưỡng trong các cơ sở nuôi dưỡng.

Cục trưởng Cục Trẻ em Đặng Hoa Nam cho biết, nguyên tắc chung của Luật Trẻ em nêu rõ: Trẻ em chỉ có thể phát triển tốt nhất trong môi trường gia đình. Khi các em mất môi trường gia đình, mất cha, mẹ, không có sự chăm sóc đầy đủ của gia đình thì nên tìm kiếm sự chăm sóc từ người thân. Khi không có người thân thích thì có thể tìm tới một cá nhân, gia đình khác có nhu cầu chăm sóc. Giải pháp đưa các em về nuôi dưỡng tập trung ở cơ sở tập trung, cơ sở nuôi dưỡng dài hạn… chỉ là giải pháp cuối cùng khi các giải pháp trên không thực hiện được.